Trong hành trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp, việc nắm bắt kịp thời những thay đổi về chính sách thuế, kế toán không chỉ là nghĩa vụ mà còn là chìa khóa giúp doanh nghiệp vận hành trơn tru, tránh được những rủi ro không đáng có. Gần đây, một văn bản quan trọng mới được ban hành đã thu hút sự chú ý của cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể. Đó là Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, với những điều chỉnh và bổ sung đáng kể cho quy định về hóa đơn, chứng từ, chính thức có hiệu lực từ ngày 01/6/2025.
Thay đổi này không đơn thuần là những quy định cứng nhắc, mà thực sự mang lại nhiều cơ hội và sự thuận lợi cho người nộp thuế. Hãy cùng chúng tôi khám phá những nội dung cốt lõi nhất của Nghị định mới này, được phân tích dưới góc nhìn thực tế, dễ hiểu, để bạn có thể sẵn sàng ứng phó và tận dụng một cách hiệu quả.
Những Điểm Mới Nổi Bật Tạo Thuận Lợi Cho Doanh Nghiệp
Nghị định 70/2025/NĐ-CP tập trung mạnh mẽ vào việc đơn giản hóa thủ tục, minh bạch hóa quy trình và tạo điều kiện tối đa cho người nộp thuế, đặc biệt là trong bối cảnh chuyển đổi số.
Mở Rộng Đối Tượng và Linh Hoạt Trong Sử Dụng Hóa Đơn
Một trong những thay đổi đầu tiên dễ nhận thấy là sự mở rộng đối tượng áp dụng. Giờ đây, các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số cũng được đăng ký tự nguyện sử dụng hóa đơn điện tử. Điều này không chỉ tạo sân chơi công bằng mà còn giúp quản lý minh bạch các giao dịch xuyên biên giới.
Đối với các doanh nghiệp chế xuất, Nghị định quy định rõ ràng hơn về loại hóa đơn sử dụng: nếu khai thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì dùng hóa đơn bán hàng, còn khai theo phương pháp khấu trừ thì sử dụng hóa đơn GTGT. Sự rõ ràng này giúp doanh nghiệp tránh được nhầm lẫn trong quá trình thực hiện.
Việc bổ sung đối tượng và làm rõ các quy định về loại hóa đơn cho thấy sự tiến bộ trong công tác quản lý, hướng tới một môi trường kinh doanh số hóa toàn diện và dễ dự đoán hơn cho mọi chủ thể tham gia.
Thời Điểm Lập Hóa Đơn Linh Hoạt và Thực Tế Hơn
Đây có lẽ là phần được các doanh nghiệp quan tâm nhất. Nghị định mới điều chỉnh thời điểm lập hóa đơn cho phù hợp hơn với thực tế kinh doanh:
- Xuất khẩu hàng hóa: Thời điểm lập hóa đơn (hóa đơn thương mại điện tử, hóa đơn GTGT điện tử hoặc hóa đơn bán hàng điện tử) được xác định linh hoạt, chậm nhất không quá ngày làm việc tiếp theo kể từ ngày hàng hóa được thông quan. Điều này giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong khâu chuẩn bị chứng từ.
- Dịch vụ cung cấp cho tổ chức, cá nhân nước ngoài: Được áp dụng thời điểm lập hóa đơn như trong nước, tức là thời điểm hoàn thành việc cung cấp dịch vụ, không phân biệt đã thu tiền hay chưa.
- Một số ngành nghề đặc thù: Những ngành cần thời gian đối soát số liệu như dịch vụ ngân hàng (trừ cho vay), chứng khoán, viễn thông… được lập hóa đơn sau khi đối soát, chậm nhất là ngày 07 của tháng sau hoặc 07 ngày kể từ khi kết thúc kỳ quy ước.
Đặc biệt, Nghị định đã bỏ quy định lập hóa đơn tổng cuối ngày hoặc cuối tháng đối với một số dịch vụ như ngân hàng, bảo hiểm cho người mua là cá nhân không có nhu cầu lấy hóa đơn. Điều này giảm tải đáng kể khối lượng công việc cho doanh nghiệp.
Hóa Đơn Điện Tử Khởi Tạo Từ Máy Tính Tiền: Bước Tiến Mới Cho Bán Lẻ
Nghị định mở rộng đối tượng bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế, bao gồm:
- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 01 tỷ đồng/năm trở lên.
- Doanh nghiệp có hoạt động bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng như trung tâm thương mại, siêu thị, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ vận tải hành khách…
Việc này nhằm tăng cường minh bạch, chống thất thu thuế, đồng thời tạo thói quen yêu cầu hóa đơn cho người tiêu dùng. Nghị định cũng nêu rõ nội dung tối thiểu trên loại hóa đơn này và cách thức gửi cho người mua (qua tin nhắn, email, mã QR…), giúp quá trình triển khai được thuận lợi.
Mẹo nhỏ: Các doanh nghiệp bán lẻ nên sớm đầu tư hoặc nâng cấp hệ thống máy tính tiền có kết nối để đáp ứng quy định mới, tránh bị động khi Nghị định có hiệu lực.
Cập Nhật Quan Trọng Về Xử Lý Hóa Đơn Điện Tử
Việc xử lý hóa đơn khi có sai sót hoặc phát sinh điều chỉnh luôn là vấn đề khiến nhiều kế toán đau đầu. Nghị định 70/2025 đã có những hướng dẫn chi tiết và linh hoạt hơn.
Điều Chỉnh và Thay Thế Hóa Đơn
Thay vì hủy hóa đơn đã lập sai như quy định cũ, Nghị định mới tập trung vào việc điều chỉnh hoặc thay thế. Một điểm đáng chú ý là:
- Trước khi điều chỉnh, người bán và người mua (nếu là tổ chức, hộ kinh doanh) phải có văn bản thỏa thuận ghi rõ nội dung sai. Điều này đảm bảo tính pháp lý và sự đồng thuận giữa hai bên.
- Cho phép lập một hóa đơn để điều chỉnh/thay thế cho nhiều hóa đơn đã lập sai trong cùng một tháng cho cùng một người mua, giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
Xử Lý Các Tình Huống Đặc Thù
Nghị định dành hẳn một mục để hướng dẫn xử lý hóa đơn trong các trường hợp phức tạp như:
- Chiết khấu thương mại: Có thể điều chỉnh trên hóa đơn của lần mua cuối cùng hoặc lập hóa đơn điều chỉnh riêng kèm bảng kê.
- Trả lại hàng hóa: Thông thường người bán sẽ lập hóa đơn điều chỉnh. Tuy nhiên, các bên có thể thỏa thuận để người mua lập hóa đơn trả lại.
- Hoàn, giảm phí bảo hiểm: Doanh nghiệp bảo hiểm lập hóa đơn điều chỉnh dựa trên biên bản/thỏa thuận bằng văn bản.
Các quy định mới về điều chỉnh hóa đơn thể hiện sự thấu hiểu của nhà làm luật đối với các tình huống phát sinh thực tế trong kinh doanh, giúp doanh nghiệp có cơ sở pháp lý vững chắc để xử lý công việc kế toán một cách chính xác và minh bạch.
Quản Lý và Giám Sát Chặt Chẽ Hơn
Bên cạnh những tạo thuận lợi, Nghị định cũng siết chặt quản lý thông qua việc bổ sung các trường hợp bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử, như:
- Người nộp thuế có hành vi trốn thuế.
- Có hành vi lập hóa đơn điện tử để bán khống hàng hóa, dịch vụ và bị khởi tố.
- Thuộc diện rủi ro rất cao theo đánh giá của cơ quan thuế.
- Doanh nghiệp được thành lập để mua bán, sử dụng hóa đơn điện tử không hợp pháp.
Điều này cho thấy, bên cạnh sự hỗ trợ, nhà nước cũng sẽ xử lý nghiêm minh những hành vi vi phạm, đảm bảo sự công bằng và kỷ cương trong quản lý thuế.
Lộ Trình và Sự Hỗ Trợ Từ Cơ Quan Quản Lý
Nhận thức được những khó khăn ban đầu, đặc biệt với các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, Nghị định cũng quy định về lộ trình chuyển đổi. Đối với những đối tượng phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nhưng chưa đáp ứng điều kiện về hạ tầng công nghệ, cơ quan thuế sẽ có kế hoạch hỗ trợ. Ủy ban nhân dân các cấp cũng được giao trách nhiệm phối hợp để có giải pháp hỗ trợ kịp thời về hạ tầng.
Tuy nhiên, một khi đã được hỗ trợ và thông báo mà doanh nghiệp, hộ kinh doanh không chuyển đổi thì sẽ bị xem là vi phạm. Do đó, chủ động tìm hiểu và chuẩn bị là điều tối quan trọng.
Nguồn Tham Khảo Chính Thức
- Nghị định số 70/2025/NĐ-CP ngày 20/3/2025 của Chính phủ.
- Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ.
- Cổng Thông tin điện tử Chính phủ (chinhphu.vn).
- Tổng cục Thuế (gdt.gov.vn).
Hành trình tuân thủ pháp luật thuế và kế toán đôi khi có những chặng đường khó khăn, nhưng mỗi lần cập nhật và thích nghi thành công với những quy định mới, doanh nghiệp của bạn không chỉ tránh được rủi ro mà còn trở nên chuyên nghiệp và vững mạnh hơn. Nghị định 70/2025/NĐ-CP với tinh thần đơn giản hóa, minh bạch hóa và hỗ trợ người nộp thuế, hãy xem đây là một cơ hội để hoàn thiện bộ máy vận hành, nâng cao năng lực quản trị. Hãy bắt đầu ngay từ bây giờ bằng việc nghiên cứu kỹ, điều chỉnh quy trình nội bộ và đào tạo cho đội ngũ nhân sự. Sự chủ động của bạn hôm nay chính là nền tảng cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp ngày mai.
Bạn hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ KTO tại website Kế toán Thuế Online và Facebook KTO.