Chắc hẳn bạn đang là chủ một cửa hàng nhỏ, một xưởng sản xuất gia đình, hay một người kinh doanh tự do. Hàng ngày, bạn dành trọn tâm huyết để chăm sóc khách hàng, quản lý hàng hóa và tìm kiếm lợi nhuận. Giữa trăm công ngàn việc ấy, những quy định về thuế má đôi khi trở thành một bài toán khó, khiến bạn không khỏi băn khoăn: Liệu mình đã thực hiện đúng và đủ nghĩa vụ với Nhà nước? Đặc biệt, từ năm 2025, luật thuế có những thay đổi rất quan trọng mà bất kỳ hộ kinh doanh nào cũng cần nắm rõ để tránh những rủi ro không đáng có.
Hiểu được điều đó, bài viết này sẽ là một cẩm nang toàn diện, giúp bạn tháo gỡ mọi thắc mắc về cách tính thuế và các loại thuế hộ kinh doanh cá thể phải nộp. Chúng tôi sẽ đồng hành cùng bạn, biến những con số, điều luật khô khan thành những hướng dẫn dễ hiểu, thiết thực, giúp bạn kinh doanh minh bạch và an tâm phát triển.
Tổng Quan Về Chế Độ Thuế Cho Hộ Kinh Doanh Cá Thể
Trước khi đi vào chi tiết từng loại thuế, điều quan trọng là phải nắm được lộ trình thay đổi lớn sắp tới. Đây là điểm mấu chốt giúp bạn chủ động điều chỉnh kế hoạch tài chính của mình.
Bối Cảnh Pháp Lý Mới Nhất
Hệ thống thuế Việt Nam đang trong quá trình cải cách mạnh mẽ nhằm hiện đại hóa, minh bạch hóa và phù hợp hơn với thực tiễn kinh doanh. Các văn bản pháp lý then chốt điều chỉnh chế độ thuế cho hộ kinh doanh cá thể hiện nay bao gồm:
- Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14.
- Nghị định 139/2016/NĐ-CP về lệ phí môn bài.
- Thông tư 40/2021/TT-BTC hướng dẫn về thuế GTGT, thuế TNCN đối với hộ kinh doanh.
- Đặc biệt quan trọng là Nghị định 70/2025/NĐ-CP và Nghị quyết 198/2025/QH15, mở ra một chương mới trong công tác quản lý thuế.
Lộ Trình Thay Đổi Chế Độ Thuế Khoán Từ 2025
Thuế khoán (hay còn gọi là thuế cố định) từ lâu đã là một phương pháp quen thuộc với nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ. Tuy nhiên, để tăng cường sự minh bạch và công bằng, Nhà nước đang có lộ trình dần xóa bỏ hình thức này.
Bỏ Thuế Khoán Đối Với HKD Có Doanh Thu Từ 1 Tỷ Đồng – Từ 01/06/2025
Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, kể từ ngày 01/06/2025, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên sẽ không còn được áp dụng chế độ thuế khoán. Thay vào đó, các hộ này bắt buộc phải chuyển sang phương pháp kê khai thuế.
Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải tự mình kê khai doanh thu, chi phí thực tế phát sinh để tính ra số thuế phải nộp, thay vì nộp một mức cố định do cơ quan thuế ấn định. Bên cạnh đó, việc sử dụng hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế cũng là một yêu cầu bắt buộc.
Như vậy, kể từ 01/06/2025:
- Doanh thu ≥ 1 tỷ đồng/năm: Bắt buộc chuyển sang nộp thuế theo phương pháp kê khai.
- Doanh thu < 1 tỷ đồng/năm: Vẫn được lựa chọn nộp thuế theo phương pháp khoán hoặc phương pháp kê khai cho đến hết ngày 31/12/2025.
Bỏ Hoàn Toàn Thuế Khoán – Từ Năm 2026
Bước ngoặt lớn nhất sẽ diễn ra từ ngày 01/01/2026, khi Nghị quyết 198/2025/QH15 chính thức có hiệu lực. Theo đó, chế độ thuế khoán sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn đối với mọi hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
Khi đó:
- Hộ kinh doanh: Chỉ còn một lựa chọn duy nhất là kê khai thuế theo phương pháp kê khai.
- Cá nhân kinh doanh: Có thể lựa chọn kê khai hoặc khai thuế theo từng lần phát sinh.
Đây là một thay đổi mang tính hệ thống, đòi hỏi mọi chủ hộ kinh doanh, dù quy mô nhỏ hay lớn, đều phải nâng cao ý thức và năng lực trong việc ghi chép sổ sách, hóa đơn chứng từ. Việc chuẩn bị ngay từ bây giờ là vô cùng cần thiết.
Các Loại Thuế Hộ Kinh Doanh Cá Thể Phải Nộp (Áp Dụng Đến Hết 2025)
Trước thời điểm 01/01/2026, hộ kinh doanh cá thể thường phải quan tâm đến 03 loại thuế và lệ phí chính sau:
- Lệ phí môn bài: Khoản nộp cố định hàng năm dựa trên tổng doanh thu.
- Thuế giá trị gia tăng (GTGT): Đánh vào phần giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ.
- Thuế thu nhập cá nhân (TNCN): Đánh vào thu nhập từ hoạt động kinh doanh của cá nhân.
Ngoài ra, nếu kinh doanh các mặt hàng đặc thù như xăng dầu, túi ni-lông, hoặc khai thác tài nguyên, bạn có thể phải nộp thêm các loại thuế như thuế bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên.
Lưu ý đặc biệt quan trọng: Theo Nghị quyết 198/2025/QH15, kể từ ngày 01/01/2026, lệ phí môn bài sẽ chính thức được bãi bỏ đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh và cả doanh nghiệp. Đây là một tin vui, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho cộng đồng kinh doanh.
Chi Tiết Cách Tính Từng Loại Thuế Cho Hộ Kinh Doanh (Đến Hết 2025)
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách tính các loại thuế mà bạn cần nắm rõ cho kỳ tính thuế năm 2025.
Cách Tính Lệ Phí Môn Bài
Lệ phí môn bài được tính một lần cho cả năm dựa trên doanh thu bình quân của năm trước đó.
Bậc Lệ Phí Môn Bài
Căn cứ vào Nghị định 139/2016/NĐ-CP và Nghị định 22/2020/NĐ-CP, mức lệ phí môn bài được quy định như sau:
- Doanh thu trên 500 triệu đồng/năm: 1.000.000 đồng/năm.
- Doanh thu trên 300 đến 500 triệu đồng/năm: 500.000 đồng/năm.
- Doanh thu trên 100 đến 300 triệu đồng/năm: 300.000 đồng/năm.
- Doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống: Được miễn lệ phí môn bài.
Ưu đãi đáng chú ý: Các hộ kinh doanh mới thành lập (sau ngày 25/02/2020) sẽ được miễn lệ phí môn bài trong năm đầu tiên thành lập.
Ví dụ minh họa: Chị B thành lập hộ kinh doanh vào tháng 8/2024. Năm 2024, chị được miễn thuế môn bài. Sang năm 2025, nếu doanh thu năm 2024 của chị là 400 triệu đồng, thì mức lệ phí môn bài chị phải nộp cho năm 2025 là 500.000 đồng.
Cách Tính Thuế GTGT Và Thuế TNCN
Đây là hai loại thuế thường được tính chung dựa trên doanh thu và tỷ lệ % theo ngành nghề.
Quy Định Miễn Thuế
- Trước 31/12/2025: Hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống được miễn cả thuế GTGT và thuế TNCN.
- Từ 01/01/2026: Ngưỡng miễn thuế sẽ được nâng lên, áp dụng cho hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm.
Công Thức Tính Thuế
Dù áp dụng phương pháp khoán hay kê khai, công thức tính thuế về cơ bản là giống nhau:
Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế GTGT x Tỷ lệ % thuế GTGT
Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu tính thuế TNCN x Tỷ lệ % thuế TNCN
Trong đó, Doanh thu tính thuế là yếu tố then chốt:
- Phương pháp khoán: Là doanh thu do cơ quan thuế ấn định dựa trên khảo sát (gọi là doanh thu khoán).
- Phương pháp kê khai: Là doanh thu thực tế phát sinh trong kỳ tính thuế.
Mẹo nhỏ: Nếu hộ kinh doanh nộp thuế khoán có mua thêm hóa đơn để xuất cho khách hàng, thì doanh thu tính thuế sẽ bằng Doanh thu khoán + Doanh thu trên hóa đơn mua thêm. Hãy ghi chép cẩn thận để tránh bị sai sót.
Bảng Tra Cứu Thuế Suất Theo Ngành Nghề Kinh Doanh
Tỷ lệ % để tính thuế GTGT và thuế TNCN phụ thuộc vào lĩnh vực ngành nghề bạn đăng ký kinh doanh. Dưới đây là bảng tóm tắt theo Thông tư 40/2021/TT-BTC để bạn dễ dàng tra cứu.
Nhóm 1: Phân Phối, Cung Cấp Hàng Hóa
- Thuế GTGT: 1%
- Thuế TNCN: 0.5%
- Áp dụng cho: Bán buôn, bán lẻ, bao gồm cả hoa hồng, chiết khấu thương mại.
Nhóm 2: Dịch Vụ, Xây Dựng Không Bao Thầu Nguyên Vật Liệu
- Thuế GTGT: 5%
- Thuế TNCN: 2% (riêng cho thuê tài sản là 5%)
- Áp dụng cho: Dịch vụ ăn uống, lưu trú, tư vấn, sửa chữa, xây dựng không bao vật liệu…
Nhóm 3: Sản Xuất, Vận Tải, Xây Dựng Có Bao Thầu Nguyên Vật Liệu
- Thuế GTGT: 3%
- Thuế TNCN: 1.5%
- Áp dụng cho: Gia công sản xuất, vận tải, xây dựng có bao vật liệu…
Nhóm 4: Hoạt Động Kinh Doanh Khác
- Thuế GTGT: 2%
- Thuế TNCN: 1%
- Áp dụng cho: Các ngành nghề chưa được liệt kê ở các nhóm trên.
Lưu ý: Nếu hộ kinh doanh của bạn đăng ký nhiều ngành nghề khác nhau, bạn cần phải tách biệt doanh thu và áp dụng tỷ lệ thuế tương ứng cho từng ngành nghề đó. Việc này đòi hỏi sự ghi chép rõ ràng, chi tiết.
Giải Đáp Một Số Thắc Mắc Thường Gặp
Câu 1: Sau 2026, hộ kinh doanh còn phải nộp những loại thuế nào?
Từ 01/01/2026, hộ kinh doanh sẽ chỉ còn phải quan tâm chính đến hai loại thuế: Thuế Giá trị gia tăng (GTGT) và Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN), và cả hai đều được tính theo phương pháp kê khai. Lệ phí môn bài sẽ chính thức được bãi bỏ.
Câu 2: Tôi kinh doanh online tại nhà, doanh thu dưới 100 triệu, tôi có phải nộp thuế không?
Trước 31/12/2025: Bạn được miễn thuế GTGT và TNCN. Tuy nhiên, nếu doanh thu của bạn từ năm trước trên 100 triệu đồng, bạn vẫn có thể phải nộp lệ phí môn bài theo