Trong hành trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp, việc nắm bắt kịp thời những thay đổi về chính sách thuế không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là chìa khóa giúp bạn chủ động hơn trong kế hoạch tài chính. Gần đây, dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) mới dự kiến áp dụng từ năm 2025 đã nhận được sự quan tâm đặc biệt từ cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hộ kinh doanh cũng như người lao động. Một trong những điểm đáng chú ý nhất chính là đề xuất thay đổi biểu thuế lũy tiến từng phần – công cụ tính thuế quen thuộc nhưng sắp có những điều chỉnh mang tính bước ngoặt. Bài viết này sẽ cùng bạn phân tích chi tiết những thay đổi này, giúp bạn không chỉ hiểu rõ mà còn có thể lên kế hoạch tài chính vững vàng cho tương lai.
Biểu Thuế Lũy Tiến Từng Phần Hiện Hành: Bạn Đã Nắm Rõ?
Trước khi đi vào những cái mới, hãy cùng điểm lại hệ thống hiện tại mà chúng ta đang áp dụng. Biểu thuế lũy tiến từng phần hiện nay đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công được chia thành 7 bậc thuế. Nguyên tắc “lũy tiến” ở đây có nghĩa là thu nhập càng cao thì phần thu nhập vượt ngưỡng sẽ chịu mức thuế suất cao hơn, đảm bảo tính công bằng trong đóng góp.
Dưới đây là biểu thuế TNCN hiện hành để bạn tiện theo dõi:
- Bậc 1: Thu nhập tính thuế đến 5 triệu đồng/tháng – Thuế suất 5%
- Bậc 2: Trên 5 đến 10 triệu đồng/tháng – Thuế suất 10%
- Bậc 3: Trên 10 đến 18 triệu đồng/tháng – Thuế suất 15%
- Bậc 4: Trên 18 đến 32 triệu đồng/tháng – Thuế suất 20%
- Bậc 5: Trên 32 đến 52 triệu đồng/tháng – Thuế suất 25%
- Bậc 6: Trên 52 đến 80 triệu đồng/tháng – Thuế suất 30%
- Bậc 7: Trên 80 triệu đồng/tháng – Thuế suất 35%
Một mẹo nhỏ cho các chủ hộ kinh doanh và kế toán: Việc hiểu rõ từng bậc thuế không chỉ giúp tính toán chính xác nghĩa vụ thuế cho nhân viên mà còn là cơ sở để tối ưu hóa cơ cấu thu nhập, lập quỹ lương một cách hiệu quả, tránh những khoản phát sinh không đáng có.
Dự Thảo Mới 2025: Hai Phương Án Đề Xuất “Rút Gọn” Biểu Thuế
Theo Điều 10 của dự thảo Luật Thuế TNCN mới, điểm thay đổi lớn nhất và có tác động rộng rãi nhất chính là việc đề xuất giảm số bậc thuế từ 7 xuống còn 5 bậc. Sự thay đổi này hướng đến mục tiêu đơn giản hóa thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người nộp thuế và cơ quan quản lý. Dự thảo đang xem xét 2 phương án cụ thể:
Phương Án 1: Giữ Nguyên Các Mốc Thuế Suất, Điều Chỉnh Khoảng Cách
Phương án này đề xuất giữ nguyên các mức thuế suất 5%, 15%, 25%, 30%, 35% nhưng điều chỉnh các ngưỡng thu nhập chịu thuế.
- Bậc 1: Đến 10 triệu đồng/tháng – Thuế suất 5%
- Bậc 2: Trên 10 đến 30 triệu đồng/tháng – Thuế suất 15%
- Bậc 3: Trên 30 đến 50 triệu đồng/tháng – Thuế suất 25%
- Bậc 4: Trên 50 đến 80 triệu đồng/tháng – Thuế suất 30%
- Bậc 5: Trên 80 triệu đồng/tháng – Thuế suất 35%
Phương Án 2: Giãn Rộng Hơn Nữa Khoảng Cách Thu Nhập
Phương án này được đánh giá là có lợi hơn cho người nộp thuế, đặc biệt là nhóm có thu nhập trung bình khá và cao, khi các ngưỡng thu nhập được đẩy lên cao hơn.
- Bậc 1: Đến 10 triệu đồng/tháng – Thuế suất 5%
- Bậc 2: Trên 10 đến 30 triệu đồng/tháng – Thuế suất 15%
- Bậc 3: Trên 30 đến 60 triệu đồng/tháng – Thuế suất 25%
- Bậc 4: Trên 60 đến 100 triệu đồng/tháng – Thuế suất 30%
- Bậc 5: Trên 100 triệu đồng/tháng – Thuế suất 35%
Nhận định chuyên môn: Việc giảm số bậc thuế và giãn rộng các ngưỡng thu nhập phản ánh xu hướng cải cách thuế theo hướng đơn giản hóa, minh bạch hóa. Điều này không chỉ giảm gánh nặng tính toán cho kế toán doanh nghiệp nhỏ mà còn góp phần kích thích tiêu dùng và đầu tư khi người lao động có thêm thu nhập khả dụng.
So Sánh Chi Tiết: Biểu Thuế Mới Mang Lại Lợi Ích Gì?
Để thấy rõ sự khác biệt và lợi ích từ dự thảo mới, chúng ta hãy cùng so sánh trực tiếp biểu thuế hiện hành (7 bậc) với biểu thuế đề xuất theo Phương án 2 (5 bậc) – phương án được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều tác động tích cực hơn.
- Đơn giản hóa quy trình: Từ 7 bậc giảm xuống còn 5 bậc, việc kê khai, tính toán và quyết toán thuế trở nên đơn giản, rõ ràng và ít xảy ra sai sót hơn. Đây là tin vui cho những hộ kinh doanh cá thể không có chuyên môn kế toán sâu.
- Giảm thuế cho người thu nhập cao: Với việc giãn rộng các bậc thuế, những cá nhân có thu nhập trên 50 triệu đồng/tháng sẽ được hưởng lợi rõ rệt. Ví dụ, một phần thu nhập trước đây có thể rơi vào bậc 30% hoặc 35% thì nay lại chỉ thuộc bậc 25% hoặc 30%, dẫn đến số thuế phải nộp thực tế giảm đi.
- Không tăng thuế suất tối đa: Mức thuế suất cao nhất vẫn được giữ nguyên ở 35%, giúp ổn định tâm lý và kế hoạch tài chính dài hạn cho các doanh nhân và người lao động có thu nhập rất cao.
- Hài hòa với đề xuất tăng giảm trừ gia cảnh: Dự thảo cũng đề cập đến khả năng tăng mức giảm trừ gia cảnh. Khi kết hợp với biểu thuế mới, nhóm người có thu nhập thấp và trung bình sẽ thực sự được giảm áp lực thuế, tăng thu nhập thực tế.
Mẹo ứng dụng nhanh: Nếu Phương án 2 được thông qua, doanh nghiệp có thể cân nhắc cơ cấu lại thu nhập (lương, thưởng) cho nhân viên có thu nhập trên 52 triệu/tháng để tối ưu nghĩa vụ thuế cho cả công ty và người lao động.
Những Khoản Thu Nhập Nào Phải Chịu Thuế TNCN?
Hiểu về biểu thuế là quan trọng, nhưng việc xác định chính xác đâu là thu nhập chịu thuế còn quan trọng hơn. Theo quy định tại Thông tư 113/2013/TT-BTC, thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công được hiểu một cách rộng rãi, bao gồm:
- Tiền lương, tiền công theo hợp đồng lao động.
- Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như tiền hoa hồng, phụ cấp, trợ cấp (trừ một số loại trợ cấp được miễn thuế theo luật định).
- Các khoản phúc lợi có tính chất tiền lương, tiền công khác mà người lao động được hưởng.
Thời điểm xác định thu nhập chịu thuế là thời điểm tổ chức, cá nhân trả thu nhập cho người nộp thuế. Điều này có nghĩa, dù bạn nhận tiền mặt, chuyển khoản hay dưới bất kỳ hình thức nào khác, tại thời điểm đó, nghĩa vụ thuế đã phát sinh.
Ai Là Đối Tượng Nộp Thuế Thu Nhập Cá Nhân?
Không phải mọi cá nhân có thu nhập đều phải nộp thuế TNCN theo cùng một cách. Luật pháp phân biệt rõ hai nhóm đối tượng:
- Cá nhân cư trú: Là người có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch hoặc 12 tháng liên tục, HOẶC có nơi ở thường trú tại Việt Nam (có hộ khẩu thường trú hoặc có nhà thuê dài hạn). Cá nhân cư trú phải nộp thuế đối với toàn bộ thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam và cả ở nước ngoài.
- Cá nhân không cư trú: Là người không đáp ứng điều kiện của cá nhân cư trú. Họ chỉ phải nộp thuế đối với thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam, và thuế suất áp dụng thường là thuế suất toàn phần (thường là 20%) chứ không áp dụng biểu thuế lũy tiến.
Hành trình nắm bắt và thích ứng với những thay đổi về chính sách thuế chưa bao giờ là dễ dàng, đặc biệt là với các doanh nghiệp vừa và nhỏ và hộ kinh doanh cá thể – những “trụ cột” của nền kinh tế. Tuy nhiên, mỗi lần thay đổi cũng mang đến những cơ hội mới để chúng ta chủ động hơn trong việc quản lý tài chính, tối ưu hóa chi phí và xây dựng một nền tảng kinh doanh bền vững. Việc theo dõi sát sao dự thảo Luật Thuế TNCN 2025 và những điều chỉnh về biểu thuế lũy tiến từng phần không chỉ giúp bạn tuân thủ đúng pháp luật, mà còn là một bước đi chiến lược để bảo vệ thành quả lao động của chính mình và những người đồng hành. Hãy xem đây là một người bạn đồng hành trên con đường phát triển, và đừng ngần ngại tìm kiếm những nguồn thông tin chính thống, đáng tin cậy để luôn sẵn sàng cho mọi bước chuyển mình của thị trường.
Bạn hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ KTO tại website Kế toán Thuế Online và Facebook KTO.
Nguồn tham khảo:
- Luật Thuế Thu nhập cá nhân 2007 (sửa đổi, bổ sung).
- Thông tư 111/2013/TT-BTC và Thông tư 92/2015/TT-BTC hướng dẫn thi hành Luật Thuế TNCN.
- Dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân thay thế (năm 2025).