Dự thảo thuế thu nhập doanh nghiệp 2025: Cập nhật chính sách ưu đãi mới

Trong bối cảnh môi trường kinh doanh ngày càng vận động, việc cập nhật và hiểu rõ các quy định mới về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là yếu tố sống còn đối với mọi doanh nghiệp – đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể. Những thay đổi về thuế không chỉ tác động trực tiếp đến dòng tiền mà còn ảnh hưởng đến chiến lược phát triển dài hạn của mỗi đơn vị. Khi luật pháp ngày càng chú trọng đến sự minh bạch cũng như khuyến khích hoạt động kinh doanh lành mạnh, nắm vững các đề xuất, quy định mới không những giúp doanh nghiệp chủ động phòng tránh rủi ro, mà còn mở ra nhiều cơ hội tận dụng chính sách ưu đãi. Vậy trong dự thảo mới nhất về thuế TNDN mà Bộ Tài chính đang lấy ý kiến, doanh nghiệp cần lưu ý điều gì? Đâu là điểm mới đáng chú ý dành cho nhóm doanh nghiệp vừa, nhỏ và hộ kinh doanh cá thể?

Tổng quan về dự thảo Nghị định quy định chi tiết Luật Thuế Thu nhập Doanh nghiệp

Theo thông tin từ Bộ Tài chính, hiện nay đang có dự thảo Nghị định hướng dẫn và quy định chi tiết một số nội dung trọng yếu của Luật Thuế Thu nhập Doanh nghiệp. Dự thảo này tập trung vào các chủ đề then chốt như đối tượng nộp thuế, căn cứ và phương pháp tính thuế, các ưu đãi và điều kiện áp dụng ưu đãi thuế.

Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh không ngừng biến động, đặc biệt với những thay đổi liên quan đến thương mại điện tử, kinh doanh số và hội nhập quốc tế, việc rà soát, điều chỉnh các quy định về thuế TNDN là điều tất yếu. Theo Điều 2 Luật Thuế TNDN, Chính phủ được giao quyền quy định chi tiết các điều khoản để đảm bảo tính đồng bộ với các luật khác và thực tiễn quản lý.

Chi tiết hóa các quy định về thuế TNDN không chỉ giúp chính quyền quản lý hiệu quả hơn mà còn tạo hành lang pháp lý vững chắc, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững và đúng quy định.

Ai là đối tượng phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp?

Phân loại người nộp thuế theo dự thảo

Doanh nghiệp thành lập theo pháp luật Việt Nam: Bao gồm toàn bộ doanh nghiệp hoạt động theo Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Kinh doanh bảo hiểm, Chứng khoán, Dầu khí, Thương mại – với đầy đủ các loại hình: công ty cổ phần, TNHH, hợp danh, doanh nghiệp tư nhân, công ty quản lý quỹ, các bên trong hợp đồng hợp tác kinh doanh…
Doanh nghiệp trong nước: Phải nộp thuế với cả thu nhập phát sinh tại Việt Nam và ngoài Việt Nam (tùy tính chất hoạt động).
Doanh nghiệp nước ngoài: Nếu có hoặc không có cơ sở thường trú tại Việt Nam, đều phải nộp thuế đối với thu nhập phát sinh tại Việt Nam, đặc biệt trong các trường hợp liên quan tới kinh doanh thương mại điện tử, nền tảng số, giao dịch số xuyên biên giới…
Toàn bộ tổ chức kinh tế thành lập theo Luật Các tổ chức tín dụng, các đơn vị sự nghiệp công lập/ngoài công lập có thu nhập chịu thuế.
Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và tổ chức khác: Hoạt động sản xuất, kinh doanh có phát sinh thu nhập chịu thuế đều thuộc diện phải kê khai và nộp thuế.

Đặc thù về cơ sở thường trú của doanh nghiệp nước ngoài

Một điểm mới đáng chú ý là việc nhấn mạnh trách nhiệm thuế của doanh nghiệp nước ngoài không chỉ khi có văn phòng đại diện, chi nhánh, nhà máy hay phương tiện vận tải tại Việt Nam mà còn áp dụng cho nền tảng thương mại điện tử, kinh doanh số – khi doanh nghiệp nước ngoài tiến hành một phần hoặc toàn bộ hoạt động kinh doanh tại Việt Nam thông qua các “cánh tay nối dài” như đại lý, nền tảng số hoặc các cấu trúc ủy quyền.

Chi nhánh, văn phòng đại diện, nhà máy, công xưởng trong nước.
Địa điểm xây dựng, lắp đặt, lắp ráp (“dự án” hoặc “công trình” dài hạn).
Cơ sở dịch vụ do người lao động hoặc tổ chức/cá nhân được ủy thác thực hiện.
Đại lý, đại diện hợp pháp ký hợp đồng hoặc thường xuyên giao hàng, dịch vụ tại Việt Nam.
Nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số phục vụ cung ứng hàng hóa/dịch vụ vào thị trường nội địa.

Việc mở rộng khái niệm “cơ sở thường trú” phản ánh thực tế thương mại hiện đại, giúp chống thất thu thuế trong các mô hình kinh doanh xuyên biên giới, đặc biệt là thương mại điện tử – đây là điểm các doanh nghiệp cần hết sức lưu tâm.

Thu thuế nhà thầu nước ngoài và khâu khấu trừ tại nguồn

Một nội dung thực tế ảnh hưởng lớn tới doanh nghiệp nội địa liên quan tới việc phải thực hiện khấu trừ thuế tại nguồn khi mua hàng hóa – dịch vụ từ doanh nghiệp nước ngoài, đặc biệt là qua các hợp đồng thương mại quốc tế, giao dịch online.

Mua phần mềm, dịch vụ điện toán đám mây, quảng cáo trực tuyến… từ nhà cung cấp nước ngoài.
Giao dịch “xuất khẩu – nhập khẩu tại chỗ”, hoặc ký kết hợp đồng với doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài.

Nếu là tổ chức quản lý sàn thương mại điện tử hoặc nền tảng số, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý nghĩa vụ khấu trừ thuế thay cho phía nước ngoài đúng quy định để tránh rủi ro bị truy thu và xử phạt sau này.

Bảng thuế suất thu nhập doanh nghiệp mới – Doanh nghiệp nhỏ có lợi!

Với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, thuế suất thuế TNDN mới thực sự mang lại nhiều cơ hội giảm nhẹ gánh nặng tài chính. Cụ thể, điều chỉnh nổi bật như sau:

Thuế suất phổ thông: 20% – Áp dụng cho phần lớn doanh nghiệp.
Thuế suất ưu đãi 15%: Áp dụng doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 3 tỷ đồng. Đây là điểm rất có lợi cho các doanh nghiệp siêu nhỏ và hộ kinh doanh cá thể mới chuyển đổi, vừa gia nhập thị trường.
Thuế suất ưu đãi 17%: Dành cho doanh nghiệp doanh thu năm từ trên 3 tỷ đến không quá 50 tỷ đồng (tức phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện nay).

Lưu ý:Doanh thu làm căn cứ xác định (áp dụng thuế suất ưu đãi) được lấy số liệu theo Phụ lục kết quả sản xuất kinh doanh đi kèm tờ khai quyết toán thuế TNDN của kỳ tính thuế liền kề trước đó.

Ví dụ thực tế

Giả sử Công ty B có doanh thu 2,5 tỷ đồng/năm, năm tới sẽ áp dụng mức thuế suất TNDN 15%. Công ty C với doanh thu gần 10 tỷ đồng, sẽ áp dụng 17%. Nếu vô tình phát sinh doanh thu đột biến qua ngưỡng 3 hoặc 50 tỷ, doanh nghiệp nhớ rà soát lại mức thuế suất áp dụng!

Doanh nghiệp mới thành lập: Được hưởng gì?

Dự thảo Nghị định đã dự phòng hai kịch bản ưu đãi:

Đang trong kỳ tính thuế đầu tiên, thời gian hoạt động dưới 12 tháng: Doanh thu căn cứ được quy đổi theo công thức: Tổng doanh thu thực tế trong kỳ ÷ Số tháng hoạt động thực tế × 12 tháng Cách quy đổi này giúp đảm bảo quyền lợi cho doanh nghiệp thành lập chưa đủ năm tài chính.
Doanh nghiệp dự kiến doanh thu năm (mới thành lập) thuộc diện 15% hoặc 17%: Được tạm tính, áp dụng thuế suất ưu đãi tương ứng trong từng quý. Cuối năm quyết toán, nếu doanh thu thực tế cao hơn, sẽ phải bổ sung phần thuế còn thiếu kèm tiền chậm nộp như quy định quản lý thuế.

Dám “khởi nghiệp đúng và đủ” ngay từ đầu sẽ ít bị lỡ cơ hội ưu đãi thuế. Bình tĩnh rà soát doanh thu, phối hợp với kế toán – kiểm toán để tối ưu nghĩa vụ mà vẫn tuân thủ pháp luật là mẹo sống còn cho mọi doanh nghiệp mới!

Cách xác định tổng doanh thu: Điểm hay cần ghi nhớ

Doanh thu để xác định mức thuế suất ưu đãi bao gồm:

Doanh thu từ hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ
Doanh thu tài chính và các khoản thu nhập khác

Số liệu này lấy từ phụ lục tờ khai quyết toán thuế TNDN của kỳ trước liền kề (thường là liên tục từ đầu năm đến cuối năm dương lịch).

Mẹo dành cho doanh nghiệp nhỏ: Đừng quên kiểm soát kỹ các khoản thu nhập phát sinh thêm ngoài bán hàng chính! Đôi khi, một phần doanh thu không lớn (như lãi gửi ngân hàng, tiền bán tài sản cố định, các khoản thưởng, thu nhập bất thường…) có thể khiến tổng doanh thu vượt ngưỡng. Doanh nghiệp nên thường xuyên dự báo doanh thu và tư vấn với đơn vị dịch vụ kế toán chuyên nghiệp để chủ động áp dụng đúng ưu đãi.

“Ở một số trường hợp, chỉ cần ‘sai sót’ kiểm soát doanh thu nhỏ, công ty có thể ‘bỏ lỡ’ cơ hội hưởng ưu đãi – dẫn đến chi phí thuế tăng đáng kể. Chủ động kiểm toán nội bộ, lập kế hoạch tài chính bài bản là bí quyết của doanh nghiệp quản trị tốt!”

Nghĩa vụ bổ sung, phạt chậm nộp nếu vượt doanh thu dự kiến

Một quy định mang tính bảo vệ cân bằng ngân sách, đồng thời thúc đẩy tính chủ động từ phía doanh nghiệp là:

Doanh nghiệp mới thành lập được tạm nộp thuế ưu đãi (15% hoặc 17%) theo dự kiến;
Cuối năm, nếu tổng doanh thu vượt ngưỡng quy định, doanh nghiệp phải quyết toán lại, nộp bổ sung phần thiếu và chịu thêm tiền chậm nộp trên số tiền nộp thêm theo quy định Luật Quản lý thuế.

Điều này tạo động lực để các doanh nghiệp lên kế hoạch kinh doanh sát thực tế và minh bạch – đồng thời thúc đẩy việc tuân thủ quy định về thuế một cách chủ động hơn.

Mẹo giảm rủi ro bị phạt chậm nộp

Dự báo doanh thu thực tế sát với tình hình kinh doanh, tránh “ước lượng quá thấp”
Thường xuyên rà soát, điều chỉnh tạm tính trong các quý nếu phát sinh doanh thu ngoài dự kiến
Nhờ chuyên gia tư vấn thuế – kế toán cập nhật quy định mới kịp thời nhằm hạn chế bị xử phạt

Làm sao tận dụng tối đa ưu đãi thuế hợp pháp?

Nhiều doanh nghiệp nhỏ, nhất là các hộ cá thể chuyển lên mô hình doanh nghiệp, còn “ngần ngại” về thủ tục hoặc lo lắng mất quyền lợi ưu đãi. Tuy nhiên, hiểu và vận dụng tốt chính sách sẽ mang lại nhiều lợi ích như:

Giảm gánh nặng tài chính năm đầu, tận dụng khoảng thời gian xây dựng thương hiệu và mở rộng khách hàng.
Tiếp cận tín dụng – nhà đầu tư dễ hơn nhờ báo cáo tài chính minh bạch, đúng chuẩn.
Có thể nhận thêm hỗ trợ khác của Nhà nước khi đáp ứng tiêu chuẩn doanh nghiệp nhỏ – vừa.

Đừng bỏ lỡ các ưu đãi bởi tâm lý “ngại giấy tờ, sợ thủ tục”. Việc đồng hành cùng đơn vị dịch vụ kế toán, tư vấn thuế chuyên nghiệp giúp doanh nghiệp nhỏ tự tin nắm bắt chính sách mới và giảm thiểu rủi ro.

Thực tế, nhiều khách hàng của Kế toán Thuế Online (KTO) từng chia sẻ: “Sau khi thực hiện chính sách mới tuân thủ chuẩn, doanh nghiệp chúng tôi không chỉ giảm chi phí thuế mà còn hạn chế đáng kể rủi ro bị thanh tra, phạt bổ sung sau này, yên tâm phát triển kinh doanh”. Đó cũng là lý do ngày càng nhiều chủ doanh nghiệp nhỏ, hộ cá thể chủ động tìm hiểu và chủ động áp dụng các quy định mới về thuế.

Bí quyết quản lý thuế hiệu quả trong giai đoạn chuyển đổi

Quản lý thuế tốt là “chìa khóa vàng” để doanh nghiệp duy trì sự ổn định và phát triển lâu dài. Dưới đây là một số gợi ý giúp doanh nghiệp vừa, nhỏ và hộ kinh doanh cá thể tận dụng tốt các chính sách mới:

Tái cấu trúc kênh bán hàng minh bạch hóa doanh thu: Đảm bảo mọi giao dịch đều qua hệ thống kế toán, có hóa đơn – giúp chủ động kiểm soát số liệu “sát” với kỳ vọng doanh nghiệp.
Sử dụng phần mềm kế toán cập nhật, tích hợp tính năng dự báo: Tự động cập nhật biểu thuế suất, báo cáo doanh thu theo quý/năm và cảnh báo doanh thu vượt ngưỡng ưu đãi.
Đào tạo đội ngũ kế toán nội bộ về chính sách thuế mới: Đảm bảo nhân sự trực tiếp thực hiện nghiệp vụ nắm rõ các thay đổi để tránh nhầm lẫn trong kê khai, ứng dụng mức ưu đãi.
Duy trì kết nối, cập nhật thông tin qua kênh chính thức: Luôn theo dõi thông báo mới từ Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, các cơ quan chuyên môn hoặc đơn vị dịch vụ kế toán uy tín để không bỏ lỡ cơ hội ưu đãi, tránh “lỗi thời” về quy định.

Dù là doanh nghiệp nhỏ hay lớn, nguyên tắc vàng luôn là: Minh bạch – Chủ động – Tận dụng hợp pháp mọi ưu đãi Nhà nước ban hành!

So sánh nhanh: Điểm khác biệt và lợi ích từ dự thảo mới

Hạ mức doanh thu áp dụng thuế suất ưu đãi (giúp nhiều DN nhỏ hơn được hưởng thuế suất thấp).
Mở rộng “vòng kiểm soát” đối với doanh nghiệp nước ngoài bán hàng qua nền tảng số, thương mại điện tử vào Việt Nam.
Có công thức quy đổi doanh thu tiện lợi, minh bạch cho doanh nghiệp mới thành lập hoặc chuyển đổi loại hình.
Quy định rõ vướng mắc xử lý khi vượt ngưỡng doanh thu ưu đãi – tránh bị phạt oan hoặc bỏ lỡ quyền lợi.

Tóm lại, các điểm điều chỉnh trong dự thảo mới về thuế TNDN đều nhằm hướng tới quản lý công bằng, tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp nhỏ thay vì chỉ tập trung vào các “ông lớn”. Quan trọng nhất, doanh nghiệp cần chủ động chuẩn bị kịch bản kinh doanh, rà soát số liệu và đừng ngần ngại hỏi ý kiến chuyên gia kế toán – tài chính để ứng dụng chính sách đúng, đủ và kịp thời.

Một vài lời nhắn nhủ từ kinh nghiệm tư vấn thực tiễn

“Nếu doanh nghiệp bạn chưa từng tận dụng các ưu đãi hoặc luôn ‘ngại việc thuế má’, đây chính là lúc mạnh dạn làm mới mình! Chính sách mới luôn thiết kế ưu tiên cho nhóm DN nhỏ, khởi nghiệp, miễn đó là các bạn chủ động minh bạch.”

Bạn là hộ kinh doanh cá thể chuẩn bị chuyển lên doanh nghiệp: Hãy hỏi ngay kế toán về thủ tục để được áp dụng thuế suất ưu đãi ngay từ năm đầu!
Doanh nghiệp nhỏ đang tăng trưởng: Hãy lập kế hoạch tài chính hàng quý, dự báo doanh thu để chủ động “khóa” quyền lợi thuế trước khi doanh thu tăng mạnh bất ngờ.
Đã ký hợp đồng với đơn vị nước ngoài hoặc bán hàng qua thương mại điện tử: Chủ động hỏi chuyên gia về các nghĩa vụ khấu trừ thuế để tránh rắc rối không mong muốn.

Đừng quên rằng, bên cạnh cập nhật Tin tức chính sách mới, bạn hãy chủ động tham khảo tư vấn chuyên môn tại Kế toán Thuế Online hoặc qua Facebook KTO để nhận các thông tin giá trị, cập nhật nhanh nhất về quy định thuế, kế toán và tài chính doanh nghiệp. Sự đồng hành của chuyên gia sẽ giúp bạn vững tin hơn trong từng quyết định!

Cùng nhau xây dựng một cộng đồng doanh nghiệp phát triển văn minh, chuyên nghiệp và tuân thủ pháp luật – đó cũng chính là nền tảng cho sự tăng trưởng lâu dài, bền vững. Dù hành trình phía trước còn nhiều thay đổi, nhưng một khi bạn chủ động, doanh nghiệp của bạn chắc chắn sẽ luôn vững bước cùng thời đại mới!

Nguồn tham khảo

Bộ Tài chính: Dự thảo Nghị định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Thuế Thu nhập Doanh nghiệp (2025)
tapchicongthuong.vn, tổng hợp tin tức cập nhật về chính sách thuế, doanh nghiệp
Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành, các văn bản pháp luật có liên quan