Trong hành trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp, việc nắm bắt kịp thời những thay đổi về chính sách, pháp luật không chỉ là nghĩa vụ mà còn là chìa khóa để tạo lợi thế cạnh tranh bền vững. Mỗi quy định mới ra đời đều mang theo những cơ hội và thách thức, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể – những “chiến binh” linh hoạt nhưng cũng dễ chịu tác động trực tiếp từ mọi biến động. Hãy cùng chúng tôi điểm qua những chính sách mới nhất, phân tích tác động và tìm ra hướng đi phù hợp để bạn vững vàng hơn trên con đường kinh doanh của mình.
Những Thay Đổi Quan Trọng Về Thuế: Cơ Hội Và Trách Nhiệm
Kỳ họp Quốc hội vừa qua đã thông qua nhiều luật, nghị định có tác động sâu rộng đến môi trường kinh doanh. Đây là thông tin mà mọi chủ doanh nghiệp, hộ kinh doanh cần đặc biệt lưu tâm.
Luật Thuế Thu Nhập Cá Nhân (Sửa Đổi): Ưu Đãi Rõ Ràng Cho Hộ Kinh Doanh Nhỏ
Một trong những điểm sáng nhất, mang lại sự phấn khởi lớn cho cộng đồng doanh nghiệp siêu nhỏ và hộ kinh doanh cá thể chính là quy định mới về thuế TNCN.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống được miễn thuế TNCN. Đối với mức doanh thu trên 100 triệu đến 500 triệu đồng/năm, thuế suất áp dụng là 5%.
Quy định này thể hiện rõ chủ trương tháo gỡ khó khăn, khuyến khích và tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, cá thể phát triển. Đây không chỉ là khoản tiết kiệm đáng kể mà còn là nguồn động lực để các bạn yên tâm đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh.
- Lời khuyên thực tế: Hãy rà soát lại doanh thu của năm 2025 và dự kiến cho năm 2026. Nếu doanh thu của bạn dưới 500 triệu đồng/năm, hãy chủ động lập và lưu giữ sổ sách, chứng từ đầy đủ để làm căn cứ kê khai, tính thuế chính xác, minh bạch. Đừng chủ quan nghĩ rằng “kinh doanh nhỏ thì không cần sổ sách”. Việc này vừa giúp bạn quản lý dòng tiền tốt hơn, vừa là cơ sở pháp lý vững chắc nếu có phát sinh kiểm tra.
- Mẹo nhỏ: Sử dụng các phần mềm kế toán đơn giản, ứng dụng quản lý bán hàng miễn phí để theo dõi doanh thu hàng ngày. Chỉ cần 10 phút mỗi tối, bạn đã có thể nắm rõ tình hình tài chính của mình.
Nghị Định 310/2025/NĐ-CP Về Xử Phạt Vi Phạm Hành Chính Trong Lĩnh Vực Thuế, Hóa Đơn
Bên cạnh những ưu đãi, nhà nước cũng siết chặt quản lý thông qua Nghị định 310 có hiệu lực từ ngày 16/01/2026. Nghị định này bổ sung, làm rõ nhiều quy định xử phạt, nhấn mạnh tính minh bạch và kỷ cương trong thực thi pháp luật về thuế.
- Mở rộng và làm rõ khái niệm vi phạm: Các hành vi vi phạm được định nghĩa chi tiết hơn, giúp doanh nghiệp hiểu rõ giới hạn để tuân thủ.
- Bổ sung trường hợp bất khả kháng: Đây là điểm nhân văn, công nhận những trường hợp vi phạm do nguyên nhân khách quan ngoài tầm kiểm soát (thiên tai, dịch bệnh…), từ đó có cơ chế xem xét giảm nhẹ hoặc miễn phạt phù hợp.
- Làm rõ đối tượng bị xử phạt: Quy định rõ trách nhiệm của cá nhân người đại diện pháp luật, kế toán trưởng trong một số vi phạm cụ thể của doanh nghiệp.
Thông điệp rõ ràng: Nhà nước khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp chân chính nhưng sẽ xử lý nghiêm minh các hành vi trốn thuế, gian lận hóa đơn. Việc tuân thủ pháp luật về thuế và hóa đơn không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc để tồn tại và phát triển lâu dài.
Các Chính Sách Lao Động, Tiền Lương: Chi Phí Và Trách Nhiệm Xã Hội
Năm 2026 cũng chứng kiến những điều chỉnh quan trọng liên quan đến chi phí nhân sự – một trong những yếu tố then chốt của mọi doanh nghiệp.
Mức Lương Tối Thiểu Vùng Từ 01/01/2026
Theo Nghị định 293/2025/NĐ-CP, mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh tăng. Dù cụ thể mức tăng cho từng vùng cần đợi thông báo chính thức, nhưng doanh nghiệp cần lưu ý:
- Ảnh hưởng trực tiếp đến quỹ lương: Chi phí trả lương cơ bản sẽ tăng, kéo theo sự gia tăng của các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp (nếu tính trên lương cơ bản).
- Lời khuyên tài chính: Ngay từ bây giờ, hãy rà soát hợp đồng lao động, thang bảng lương và dự toán ngân sách nhân sự cho năm 2026. Cân nhắc điều chỉnh cơ cấu chi phí, nâng cao năng suất lao động để bù đắp cho sự gia tăng chi phí cố định này.
Tuổi Nghỉ Hưu Tiếp Tục Tăng
Lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu tiếp tục được áp dụng:Năm 2026: Lao động nam là 61 tuổi 6 tháng, lao động nữ là 57 tuổi.Điều này ảnh hưởng đến kế hoạch nhân sự dài hạn, đặc biệt là các doanh nghiệp có đội ngũ nhân viên lớn tuổi. Hãy có kế hoạch đào tạo, chuyển giao công việc và tuyển dụng bổ sung phù hợp.
Chế Độ Thai Sản Mới Từ Luật Dân Số
Luật Dân số được thông qua với một điểm đáng chú ý: Phụ nữ sinh con thứ hai được nghỉ thai sản 7 tháng, lao động nam được nghỉ 10 ngày làm việc khi vợ sinh con. Đây là chính sách nhân văn, khuyến khích sinh con. Tuy nhiên, với doanh nghiệp, điều này đồng nghĩa với việc phải lập kế hoạch phân công, bố trí công việc dài hạn hơn cho nhân viên nữ trong độ tuổi sinh đẻ, đồng thời dự trù quỹ lương cho các khoản trợ cấp thai sản theo quy định.
Chính Sách Đất Đai, Chi Phí Điện Hành: Tác Động Đến Chi Phí Sản Xuất
Thu Tiền Sử Dụng Đất Khi Chuyển Mục Đích
Từ 01/01/2026, Nghị quyết của Quốc hội quy định rõ mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển từ đất nông nghiệp sang đất ở. Nếu doanh nghiệp bạn đang có kế hoạch mở rộng nhà xưởng, văn phòng liên quan đến chuyển mục đích đất, cần tính toán kỹ khoản chi phí pháp lý này vào tổng vốn đầu tư.
Giá Điện Sinh Hoạt Và Giá Điện Cho Sạc Xe Điện
Thông tư 60/2025/TT-BCT quy định chi tiết về giá bán lẻ điện, trong đó có giá điện cho sạc xe điện. Điều này phản ánh xu hướng phát triển xanh và tác động đến các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ sạc xe, vận tải hoặc có đội xe sử dụng điện. Hãy nghiên cứu kỹ biểu giá để có kế hoạch sử dụng năng lượng hiệu quả, tiết kiệm chi phí.
Một lưu ý nhỏ: Thông tư cũng quy định đối tượng bắt buộc áp dụng giá điện theo giờ (ba giá). Các doanh nghiệp sử dụng nhiều điện vào giờ cao điểm nên xem xét điều chỉnh lịch sản xuất để tối ưu hóa chi phí.
Hướng Dẫn Thực Hiện & Tinh Thần Của Một Số Luật Quan Trọng Khác
- Luật Lý Lịch Tư Pháp: Thông tin lý lịch tư pháp hiển thị trên ứng dụng VNeID có giá trị pháp lý như phiếu lý lịch tư pháp truyền thống. Điều này tạo thuận lợi lớn cho doanh nghiệp trong thủ tục tuyển dụng, đăng ký kinh doanh, giảm thiểu thời gian chờ đợi.
- Luật Thống Kê (Sửa Đổi): Thay thế hệ thống thông tin thống kê cấp huyện bằng cấp xã, bổ sung chế độ báo cáo thống kê cấp xã. Điều này cho thấy dữ liệu sẽ được thu thập chi tiết và sát sao hơn. Các hộ kinh doanh, doanh nghiệp cần cung cấp thông tin báo cáo đầy đủ, chính xác khi có yêu cầu từ cơ quan thống kê địa phương.
- Luật Viên Chức (Sửa Đổi): Tập trung vào quản lý theo vị trí việc làm, hợp đồng lao động và đánh giá, xếp loại. Dù ảnh hưởng trực tiếp nhiều hơn đến khu vực công, nhưng nó phản ánh xu hướng chung về quản trị nhân sự dựa trên năng lực và hiệu quả công việc – điều mà doanh nghiệp tư nhân có thể tham khảo.
Lời Kết: Đồng Hành Cùng Sự Thay Đổi Để Phát Triển Bền Vững
Nhìn lại loạt chính sách mới, chúng ta có thể thấy một bức tranh tổng thể: Nhà nước đang nỗ lực tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch hơn, hỗ trợ thiết thực hơn cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, đồng thời đề cao trách nhiệm xã hội và tính kỷ cương. Mỗi thay đổi, dù là về thuế, lao động hay chi phí sản xuất, đều là một mảnh ghép trong hành trình kiến tạo một nền kinh tế số, xanh và bền vững.
Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể, thách thức lớn nhất không nằm ở chính sách, mà nằm ở việc thiếu thông tin hoặc chậm trễ trong cập nhật. Hãy xem việc theo dõi chính sách như một phần không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh của bạn. Sự chủ động không chỉ giúp bạn tận dụng được các ưu đãi, tránh các rủi ro pháp lý mà còn mở ra những hướng đi mới, những cơ hội kinh doanh mà người khác có thể bỏ lỡ.
Hãy giữ tinh thần lạc quan và kiên định. Con đường kinh doanh chưa bao giờ là dễ dàng, nhưng với sự linh hoạt, sáng tạo và đặc biệt là ý thức tuân thủ pháp luật, bạn hoàn toàn có thể biến những điều chỉnh chính sách thành bàn đạp để vươn xa hơn. Hãy nhớ rằng, một doanh nghiệp vận hành minh bạch, đóng thuế đầy đủ không chỉ đóng góp cho sự phát triển chung của đất nước, mà còn xây dựng cho chính mình một thương hiệu uy tín, một nền tảng vững chắc để thu hút đối tác và khách hàng.
Chúc bạn và doanh nghiệp của mình một năm 2026 tràn đầy năng lượng, bắt nhịp thành công cùng những chính sách mới!
Bạn hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ Kế toán Thuế Online (KTO) tại website Kế toán Thuế Online và Facebook KTO để luôn cập nhật và thực hiện đúng các quy định pháp luật.
Nguồn Tham Khảo Chính
- Cổng Thông tin điện tử Chính phủ (chinhphu.vn)
- Nghị định 310/2025/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế, hóa đơn.
- Nghị định 293/2025/NĐ-CP về mức lương tối thiểu vùng.
- Thông tư 60/2025/TT-BCT về thực hiện giá bán điện.
-