Năm 2026 đang đến gần, mang theo một loạt chính sách mới có tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) và hộ kinh doanh cá thể. Trong bối cảnh kinh tế nhiều biến động, việc nắm bắt kịp thời và chính xác những thay đổi về thuế, phí, lao động và các quy định liên quan không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là chìa khóa để doanh nghiệp của bạn vận hành trơn tru, tối ưu chi phí và phát triển bền vững. Hãy cùng chúng tôi điểm qua những chính sách quan trọng nhất mà bạn cần lưu tâm cho năm tài chính sắp tới.
Những Thay Đổi Quan Trọng Về Thuế Và Phí Năm 2026
Đây có lẽ là nhóm chính sách được các chủ doanh nghiệp quan tâm hàng đầu, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền và lợi nhuận.
1. Chính Sách Miễn Thuế Thu Nhập Cá Nhân Cho Hộ Kinh Doanh Nhỏ
Một tin vui đặc biệt dành cho các hộ kinh doanh cá thể và cá nhân kinh doanh có quy mô nhỏ. Theo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, hộ kinh doanh có doanh thu đến 500 triệu đồng/năm sẽ không phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Đây là một chính sách hỗ trợ thiết thực, giúp giảm gánh nặng thuế khóa, tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh nhỏ lẻ, mới thành lập có thêm nguồn lực để duy trì và phát triển hoạt động.
Lời khuyên từ chuyên gia: Nếu doanh thu của bạn đang ở ngưỡng gần 500 triệu đồng, hãy lập kế hoạch tài chính thật chi tiết. Việc kiểm soát doanh thu không vượt quá ngưỡng này có thể mang lại lợi ích về thuế đáng kể, nhưng cần cân nhắc với mục tiêu tăng trưởng dài hạn. Hãy tính toán giữa lợi ích từ việc miễn thuế và tiềm năng mở rộng kinh doanh.
2. Quy Định Mới Về Xử Phạt Vi Phạm Hành Chính Về Thuế, Hóa Đơn
Nghị định 310/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 16/01/2026, đã bổ sung và sửa đổi nhiều điểm mới trong xử phạt vi phạm hành chính về thuế và hóa đơn. Một số điểm đáng chú ý bao gồm:
- Mở rộng và làm rõ khái niệm vi phạm: Quy định chi tiết hơn các hành vi vi phạm, giúp doanh nghiệp dễ dàng nhận diện và tránh mắc lỗi.
- Bổ sung trường hợp bất khả kháng: Có cơ chế xem xét giảm nhẹ hoặc miễn phạt trong những trường hợp khách quan không thể lường trước được.
- Làm rõ đối tượng bị xử phạt: Quy định rõ ràng hơn về trách nhiệm của cá nhân, người đại diện pháp luật trong các vi phạm của doanh nghiệp.
Điều này cho thấy xu hướng quản lý ngày càng chặt chẽ nhưng cũng minh bạch và có tính nhân văn hơn. Doanh nghiệp cần nâng cao ý thức tuân thủ, đặc biệt trong việc lập, phát hành, quản lý và sử dụng hóa đơn điện tử.
3. Mức Thu Tiền Sử Dụng Đất Khi Chuyển Mục Đích Sử Dụng
Đối với các doanh nghiệp có kế hoạch mở rộng cơ sở sản xuất, xây dựng nhà xưởng trên đất nông nghiệp, cần lưu ý Nghị quyết mới có hiệu lực từ 1/1/2026. Nghị quyết này quy định cụ thể mức thu tiền sử dụng đất khi chuyển đất nông nghiệp sang đất ở. Việc nắm rõ quy định này sẽ giúp bạn dự toán chính xác chi phí đầu tư ban đầu, tránh những phát sinh ngoài dự kiến có thể ảnh hưởng đến dòng tiền của doanh nghiệp.
Các Chính Sách Về Lao Động Và Tiền Lương Từ 2026
Nhân sự luôn là tài sản quý giá nhất. Các chính sách mới về lao động sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí hoạt động và chế độ đãi ngộ của doanh nghiệp bạn.
1. Mức Lương Tối Thiểu Vùng Mới
Chính phủ đã ban hành Nghị định 293/2025/NĐ-CP, quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động từ ngày 01/01/2026. Mặc dù Nghị định chưa công bố cụ thể con số, nhưng việc điều chỉnh tăng là điều có thể dự báo. Các doanh nghiệp cần chủ động:
- Theo dõi thông tin chính thức về mức lương tối thiểu vùng mới để kịp thời điều chỉnh hợp đồng lao động và hệ thống lương.
- Rà soát và tính toán lại toàn bộ chi phí nhân sự, bao gồm cả các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp (vì các khoản này tính theo lương cơ sở).
- Lên kế hoạch tài chính để đảm bảo đủ nguồn lực chi trả lương đúng luật, tránh rủi ro tranh chấp lao động.
2. Điều Chỉnh Tuổi Nghỉ Hưu
Năm 2026 tiếp tục lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động. Cụ thể:Năm 2026: Lao động nam là 61 tuổi 6 tháng, lao động nữ là 57 tuổi.Điều này có nghĩa lực lượng lao động chính trong doanh nghiệp của bạn sẽ gắn bó lâu hơn. Nó đòi hỏi doanh nghiệp có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng để tận dụng kinh nghiệm của người lao động lớn tuổi, đồng thời vẫn đảm bảo sự sáng tạo và năng động từ lực lượng trẻ.
3. Chế Độ Thai Sản Mới Theo Luật Dân Số
Luật Dân số mới được thông qua mang đến quyền lợi tốt hơn cho người lao động nữ, điều mà các doanh nghiệp cần lưu tâm trong chính sách phúc lợi:
- Phụ nữ sinh con thứ hai được nghỉ 7 tháng (tăng so với trước đây).
- Lao động nam được nghỉ 10 ngày làm việc khi vợ sinh con.
Doanh nghiệp cần tính toán kỹ nguồn lực thay thế và ngân sách cho quỹ lương trong thời gian người lao động nghỉ chế độ, đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh không bị gián đoạn.
Chính Sách Về Giá Điện Và Chi Phí Vận Hành
Quy Định Mới Về Giá Bán Lẻ Điện
Thông tư 60/2025/TT-BCT quy định chi tiết về thực hiện giá bán điện, có hiệu lực từ ngày 2/12/2025. Một số điểm doanh nghiệp cần biết:
- Giá điện cho sạc xe điện: Đã có khung giá riêng, tạo điều kiện minh bạch cho các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực này hoặc doanh nghiệp có đầu tư trạm sạc phục vụ nhân viên, khách hàng.
- Đối tượng áp dụng giá ba bậc (theo thời gian sử dụng trong ngày): Thông tư quy định rõ các đối tượng bắt buộc phải áp dụng hình thức giá này. Các doanh nghiệp sử dụng nhiều điện vào giờ cao điểm nên xem xét lại lịch trình vận hành máy móc để tận dụng giá điện thấp ở giờ bình thường và thấp điểm, từ đó giảm đáng kể chi phí điện năng.
Mẹo tiết kiệm chi phí: Nếu doanh nghiệp của bạn thuộc diện áp dụng giá điện theo giờ, hãy sắp xếp các hoạt động tiêu thụ nhiều điện (như chạy máy sản xuất công suất lớn, sấy, nung) vào khung giờ thấp điểm (thường sau 22h đêm đến 4h sáng hôm sau và vào buổi trưa). Đầu tư hệ thống đèn chiếu sáng bằng LED cũng là giải pháp tiết kiệm điện hiệu quả lâu dài.
Lời Khuyên Để Ứng Phó Hiệu Quả Với Chính Sách Mới
Thay đổi là điều tất yếu. Thay vì lo lắng, các doanh nghiệp vừa và nhỏ hoàn toàn có thể chủ động để biến những thay đổi chính sách thành cơ hội để hoàn thiện mình.
- Luôn Cập Nhật Thông Tin Từ Nguồn Chính Thống: Theo dõi Cổng Thông tin điện tử Chính phủ (chinhphu.vn), website của Bộ Tài chính, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, và cơ quan thuế địa phương. Đừng dựa vào tin đồn hoặc thông tin không được kiểm chứng.
- Rà Soát Và Điều Chỉnh Kế Hoạch Tài Chính – Kinh Doanh: Ngay khi có chính sách mới, hãy đối chiếu với mô hình hoạt động hiện tại của doanh nghiệp. Tính toán lại ngân sách, dự báo dòng tiền, và điều chỉnh kế hoạch kinh doanh nếu cần.
- Đầu Tư Vào Hệ Thống Kế Toán – Thuế Chuyên Nghiệp: Dù là phần mềm kế toán uy tín hay thuê ngoài dịch vụ kế toán thuê ngoài, một hệ thống chính xác, minh bạch sẽ giúp bạn tuân thủ pháp luật dễ dàng hơn, tránh bị xử phạt, và đưa ra các quyết định tài chính sáng suốt.
- Tham Vấn Ý Kiến Chuyên Gia: Đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia tư vấn thuế, luật sư hoặc kế toán viên có kinh nghiệm khi gặp vấn đề phức tạp. Chi phí cho tư vấn chuyên môn có thể giúp bạn tiết kiệm rất nhiều chi phí phát sinh do xử lý sai hoặc bị phạt.
- Chủ Động Tham Góp Ý Kiến Xây Dựng Chính Sách: Nhà nước luôn có các kênh như tổng đài 0964 96 66 88, cổng thông tin điện tử để lắng nghe ý kiến đóng góp từ người dân và doanh nghiệp. Tiếng nói thiết thực từ những người đang trực tiếp vận hành doanh nghiệp là vô cùng quý giá để hoàn thiện hệ thống pháp luật.
Hành trình kinh doanh chưa bao giờ là dễ dàng, đặc biệt trong một môi trường pháp lý không ngừng hoàn thiện và phát triển. Tuy nhiên, mỗi thay đổi chính sách, nếu được hiểu đúng và ứng phó kịp thời, lại có thể mở ra một hướng đi mới, một cách thức quản lý hiệu quả hơn, hoặc một cơ hội tiết kiệm chi phí bất ngờ. Sự chủ động, minh bạch và tinh thần học hỏi không ngừng chính là “vắc-xin” tốt nhất giúp doanh nghiệp của bạn, dù quy mô nhỏ đến đâu, cũng có thể vững vàng trước mọi biến động và phát triển bền vững.
Hãy xem việc tuân thủ pháp luật không chỉ là nghĩa vụ, mà là nền tảng văn hóa doanh nghiệp, là minh chứng cho sự chuyên nghiệp và uy tín của bạn trước đối tác, khách hàng và chính những người lao động gắn bó. Năm 2026 với nhiều chính sách mới hứa hẹn tiếp tục là một năm thử thách nhưng cũng đầy cơ hội cho những ai biết nắm bắt và thích nghi.
Để không bỏ lỡ bất kỳ thông tin cập nhật, phân tích chuyên sâu nào về chính sách thuế, kế toán mới nhất, bạn có thể theo dõi các kênh thông tin chính thống và uy tín. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm các bài viết tư vấn giá trị từ đội ngũ chuyên môn tại website Kế toán Thuế Online và Facebook KTO để được đồng hành và hỗ trợ trong hành trình phát triển doanh nghiệp của mình.
Nguồn tham khảo chính:
- Cổng Thông tin điện tử Chính phủ (chinhphu.vn)
- Thông tư 60/2025/TT-BCT về thực hiện giá bán điện.
- Luật Thuế thu nhập