Bạn có cảm thấy hơi choáng ngợp mỗi khi nghe đến “Luật Thuế mới”? Có lẽ bạn đang lo lắng không biết những thay đổi sắp tới sẽ ảnh hưởng thế nào đến “đứa con tinh thần” – doanh nghiệp vừa và nhỏ hay hộ kinh doanh của mình. Thay vì lo lắng, hãy cùng xem đây là một cơ hội. Cơ hội để hiểu rõ hơn, chuẩn bị tốt hơn và thậm chí, tận dụng những chính sách mới để giảm bớt gánh nặng thuế, thúc đẩy kinh doanh phát triển. Luật Thuế Thu nhập Doanh nghiệp 2025 chính thức có hiệu lực từ 01/10/2025, mang theo nhiều điều chỉnh quan trọng, đặc biệt là những ưu đãi thiết thực dành riêng cho các doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa như chúng ta.
Trong bài viết này, với tư cách là một người bạn đồng hành trong lĩnh vực tài chính – kế toán – thuế, tôi sẽ cùng bạn phân tích một cách dễ hiểu, gần gũi nhất về Luật Thuế TNDN 2025. Chúng ta sẽ không đi sâu vào những điều khoản pháp lý khô khan, mà sẽ tập trung vào những điểm THỰC TẾ, THIẾT THỰC nhất mà doanh nghiệp nhỏ cần nắm bắt: từ mức thuế suất mới, các khoản chi được trừ, cho đến những cánh cửa ưu đãi hấp dẫn mà bạn có thể chưa biết mình đủ điều kiện.
Luật Thuế TNDN 2025: Bước Chuyển Mình Mang Tên “Hỗ Trợ & Phát Triển”
Được Quốc hội thông qua vào ngày 14/06/2025, Luật số 67/2025/QH15 sẽ chính thức thay thế Luật Thuế TNDN 2008 đã qua nhiều lần sửa đổi. Điểm đáng chú ý là Luật có hiệu lực từ 01/10/2025 nhưng sẽ áp dụng ngay cho kỳ tính thuế năm 2025. Điều này có nghĩa là khi bạn lập tờ khai quyết toán thuế TNDN cho năm tài chính 2025 (thường vào đầu năm 2026), bạn đã phải áp dụng các quy định mới này rồi.
Thay vì coi việc thay đổi luật thuế là một thách thức, các doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh nên xem đây là một bản cập nhật quan trọng. Nó như một bản đồ mới, chỉ ra những con đường có thể giúp bạn đi nhanh hơn, tiết kiệm chi phí hơn, miễn là bạn chịu khó tìm hiểu và định hướng đúng.
Những Thay Đổi Cốt Lõi Mà Mọi Doanh Nghiệp Nhỏ Cần Nắm Vững
1. Thuế Suất “Phân Tầng” – Ưu Đãi Rõ Ràng Cho Doanh Nghiệp Quy Mô Nhỏ
Đây có lẽ là thay đổi được chờ đợi và có tác động trực tiếp nhất. Thay vì một mức thuế suất phổ thông 20% áp dụng chung, Luật mới thiết kế một lộ trình “phân tầng” dựa trên tổng doanh thu, tạo sự công bằng và hỗ trợ thiết thực:
- Thuế suất 15%: Áp dụng cho doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 03 tỷ đồng.
- Thuế suất 17%: Áp dụng cho doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 03 tỷ đến không quá 50 tỷ đồng.
- Thuế suất 20%: Áp dụng cho doanh nghiệp có tổng doanh thu năm trên 50 tỷ đồng và các trường hợp khác.
Mẹo nhỏ cho bạn: Doanh thu để xác định mức thuế suất này là tổng doanh thu của kỳ tính thuế trước liền kề. Ví dụ, để biết mình thuộc diện nào cho năm 2025, bạn sẽ nhìn vào tổng doanh thu năm 2024. Hãy kiểm tra lại sổ sách năm 2024 của mình ngay từ bây giờ để có sự chuẩn bị tài chính phù hợp.
2. Các Khoản Chi Được Trừ & Không Được Trừ – Quản Lý Chi Phí Thông Minh Hơn
Luật mới vẫn giữ nguyên nguyên tắc cơ bản: chi phí được trừ phải thực tế, hợp lý, có hóa đơn chứng từ và liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, có một số điểm mở rộng và làm rõ đáng chú ý:
- Chi cho nghiên cứu phát triển (R&D): Được khuyến khích mạnh mẽ. Doanh nghiệp không chỉ được trừ chi phí thực tế cho R&D mà còn có thể được trừ thêm một khoản chi phí bổ sung theo tỷ lệ phần trăm tính trên chi phí thực tế này (Chính phủ sẽ quy định chi tiết). Đây là động lực lớn để doanh nghiệp đầu tư đổi mới.
- Chi cho hoạt động xanh, bảo vệ môi trường: Các chi phí liên quan đến giảm phát thải khí nhà kính, trung hòa carbon, giảm ô nhiễm môi trường đồng thời liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ được tính vào chi phí hợp lý.
- Chi tài trợ cho nghiên cứu khoa học, chuyển đổi số, thiên tai, dịch bệnh: Tiếp tục được khuyến khích và được trừ.
- Lưu ý quan trọng về hóa đơn: Quy định về hóa đơn, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt vẫn được siết chặt. Hãy hình thành thói quen “không hóa đơn, không thanh toán” và ưu tiên chuyển khoản để đảm bảo chi phí luôn được chấp nhận.
Bên cạnh đó, luật cũng liệt kê rõ các khoản chi KHÔNG được trừ, như tiền phạt vi phạm hành chính, phần chi vượt mức quy định cho một số hoạt động đặc thù, hay tiền lương của chủ DNTN/CTy TNHH 1 TV do cá nhân làm chủ.
3. Cơ Chế Chuyển Lỗ Linh Hoạt – “Cứu Cánh” Cho Năm Kinh Doanh Khó Khăn
Đây là chính sách an toàn quan trọng. Nếu doanh nghiệp bạn làm ăn thua lỗ trong năm nay, số lỗ đó có thể được “cất giữ” và dùng để bù trừ vào thu nhập chịu thuế của những năm sau. Luật mới giữ nguyên thời hạn chuyển lỗ là tối đa 05 năm liên tục kể từ năm tiếp theo năm phát sinh lỗ.
Ví dụ: Năm 2025, công ty bạn lỗ 200 triệu. Bạn có thể chuyển toàn bộ hoặc một phần số lỗ này để trừ vào thu nhập chịu thuế của các năm 2026, 2027, 2028, 2029, 2030. Sau năm 2030, nếu số lỗ chưa được bù trừ hết sẽ không còn giá trị.
Kho Báu Ưu Đãi: Đừng Bỏ Lỡ Nếu Doanh Nghiệp Bạn Thuộc Diện Này!
Phần này chính là “trái tim” của Luật mới, thể hiện rõ định hướng khuyến khích đầu tư vào các lĩnh vực then chốt, công nghệ cao và phát triển bền vững. Hãy xem kỹ, biết đâu doanh nghiệp bạn đang hoạt động trong một ngành nghề được ưu đãi mà chưa biết.
Ngành Nghề & Địa Bàn Được Ưu Đãi
- Ngành nghề công nghệ cao: Ứng dụng công nghệ cao, công nghệ chiến lược, sản xuất phần mềm, an toàn thông tin, chip bán dẫn, trung tâm dữ liệu AI.
- Ngành nghề xanh & bền vững: Sản xuất năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, bảo vệ môi trường, vật liệu xây dựng nhẹ, sản phẩm tiết kiệm năng lượng.
- Công nghiệp hỗ trợ & sản xuất: Sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên, linh kiện ô tô, máy móc nông nghiệp, thép cao cấp.
- Nông nghiệp công nghệ cao: Doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, trồng rừng, chế biến nông thủy sản (có điều kiện).
- Hạ tầng & xã hội: Đầu tư cơ sở hạ tầng quan trọng, nhà ở xã hội, xã hội hóa trong giáo dục – y tế – văn hóa.
- Địa bàn khó khăn: Các dự án đầu tư mới tại địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn hoặc khó khăn, các khu kinh tế, khu công nghệ cao.
Gói Ưu Đãi “Hấp Dẫn Nhất”: Thuế Suất Thấp + Miễn Giảm Thuế
Đối với các dự án đầu tư mới thuộc ngành nghề, địa bàn ưu tiên (như công nghệ cao, năng lượng tái tạo, đầu tư vào địa bàn đặc biệt khó khăn), doanh nghiệp có thể được hưởng gói ưu đãi kép cực kỳ hấp dẫn:
- Thuế suất ưu đãi 10% trong suốt 15 năm.
- Miễn thuế hoàn toàn trong 04 năm đầu có thu nhập chịu thuế.
- Giảm 50% số thuế phải nộp trong 09 năm tiếp theo.
Hãy tưởng tượng: Nếu bạn đầu tư một xưởng sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ công nghệ cao tại một khu công nghiệp thuộc vùng khó khăn, bạn có thể không phải nộp thuế TNDN trong 4 năm đầu hoạt động có lãi, chỉ nộp một nửa số thuế trong 9 năm sau đó, và suốt 15 năm chỉ chịu mức thuế suất 10%. Đây là một lợi thế cạnh tranh khổng lồ để tái đầu tư và phát triển.
Ưu Đãi Đặc Biệt Cho Hợp Tác Xã & Doanh Nghiệp Chuyển Đổi Từ Hộ Kinh Doanh
Luật dành sự quan tâm đặc biệt đến mô hình kinh tế tập thể và khuyến khích hộ kinh doanh phát triển lên quy mô doanh nghiệp:
- Hợp tác xã nông nghiệp tại địa bàn khó khăn được miễn thuế. Ngay cả khi không ở địa bàn khó khăn, nhiều hợp tác xã vẫn được áp dụng thuế suất ưu đãi 10%.
- Doanh nghiệp thành lập mới từ hộ kinh doanh (có lẽ là tin vui nhất cho nhiều bạn đọc) sẽ được miễn thuế TNDN trong 02 năm liên tục đầu tiên kể từ khi có thu nhập chịu thuế. Đây là động lực rất lớn để các hộ kinh doanh mạnh dạn “lớn lên”, chính thức hóa hoạt động và hưởng các quyền lợi của một doanh nghiệp.
Lời Khuyên Hành Động: Chuẩn Bị Gì Từ Bây Giờ?
Kiến thức chỉ thực sự có giá trị khi được áp dụng. Dưới đây là một số việc bạn nên làm ngay để bước vào kỷ nguyên thuế mới một cách tự tin và chủ động:
- Rà soát và phân loại doanh thu: Xác định chính xác tổng doanh thu năm 2024 để biết mình sẽ thuộc nhóm thuế suất 15%, 17% hay 20% cho năm 2025.
- Kiểm tra lại hệ thống hóa đơn, chứng từ: Đảm bảo mọi khoản chi đều có hóa đơn hợp lệ, hợp pháp. Ưu tiên thanh toán không dùng tiền mặt.
- Đánh giá lại ngành nghề và địa điểm kinh doanh: Liệu doanh nghiệp bạn có đang hoạt động trong hoặc có tiềm năng chuyển hướng sang các lĩnh vực được ưu đãi không? Vị trí kinh doanh của bạn có thuộc