Thời gian gần đây, hẳn nhiều doanh nghiệp và hộ kinh doanh đã nghe đến cụm từ “Nghị định 70/2025/NĐ-CP”. Đây không chỉ là một văn bản pháp lý thông thường, mà còn là một cột mốc quan trọng, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ trong công tác quản lý hóa đơn, chứng từ, hướng tới sự minh bạch và hiện đại hóa. Với hiệu lực từ ngày 01/6/2025, Nghị định này mang đến những thay đổi sâu rộng, tác động trực tiếp đến hoạt động hàng ngày của mỗi doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ cùng các hộ kinh doanh cá thể – những chủ thể năng động nhưng cũng dễ bị ảnh hưởng bởi các thay đổi chính sách.
Nghị Định 70/2025/NĐ-CP: Bước Tiến Mới Trong Hành Trình Số Hóa Quản Lý Thuế
Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, được Chính phủ ban hành ngày 20/3/2025, chính thức sửa đổi, bổ sung 40/61 điều của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP. Mục tiêu xuyên suốt là tạo thuận lợi tối đa cho người nộp thuế, đơn giản hóa thủ tục, thúc đẩy chuyển đổi số và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Thay vì chỉ nhìn nhận đây là một quy định bắt buộc, chúng ta hãy cùng khám phá những cơ hội mà nó mang lại để chủ động nắm bắt và vận hành doanh nghiệp một cách suôn sẻ.
Nghị định 70/2025/NĐ-CP không đơn thuần là ràng buộc pháp lý, mà là công cụ đắc lực hỗ trợ doanh nghiệp minh bạch hóa hoạt động, tối ưu hóa quy trình và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế số.
Những Điểm Mới Nổi Bật Cần Đặc Biệt Lưu Ý
Để giúp bạn dễ dàng hình dung, chúng ta sẽ cùng điểm qua những thay đổi quan trọng nhất được phân loại theo từng nhóm đối tượng và nghiệp vụ cụ thể.
1. Nhóm Quy Định Liên Quan Trực Tiếp Đến Người Nộp Thuế
Nhóm nội dung này hướng đến mục tiêu tạo thuận lợi, minh bạch và đơn giản hóa thủ tục cho doanh nghiệp.
Đối Tượng Áp Dụng Được Mở Rộng
- Bổ sung đối tượng mới: Nghị định lần này chính thức đưa vào diện áp dụng các Nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số. Họ có thể đăng ký tự nguyện sử dụng hóa đơn điện tử (hóa đơn giá trị gia tăng). Điều này thể hiện sự hội nhập sâu rộng và tạo sân chơi bình đẳng.
Nguyên Tắc Lập Và Quản Lý Hóa Đơn Linh Hoạt Hơn
- Khuyến khích người tiêu dùng lấy hóa đơn: Một điểm rất đáng chú ý là Nghị định cho phép người bán, tổ chức cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử và cơ quan thuế được sử dụng cơ sở dữ liệu về hóa đơn để triển khai các chương trình khuyến khích như chương trình khách hàng thường xuyên, chương trình dự thưởng, hóa đơn may mắn. Đây vừa là công cụ marketing hiệu quả, vừa góp phần nâng cao ý thức cộng đồng.
- Mở rộng quyền ủy nhiệm lập hóa đơn: Trước đây, chỉ doanh nghiệp, tổ chức kinh tế mới được ủy nhiệm cho bên thứ ba (có quan hệ liên kết) lập hóa đơn. Nay, quy định này đã được mở rộng cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các chủ thể kinh doanh nhỏ lẻ.
- Tích hợp biên lai thu phí và hóa đơn điện tử: Quy định mới cho phép tích hợp hai loại chứng từ này trên cùng một định dạng điện tử, giúp giảm thiểu thủ tục giấy tờ và thuận tiện cho người mua.
Thời Điểm Lập Hóa Đơn Được Cụ Thể Hóa Cho Từng Ngành Nghề
Đây là một trong những nội dung chi tiết và thiết thực nhất, giải quyết nhiều vướng mắc thực tế từ trước đến nay.
- Xuất khẩu hàng hóa: Thời điểm lập hóa đơn (hóa đơn thương mại điện tử hoặc hóa đơn GTGT điện tử) được xác định linh hoạt do người bán quyết định, nhưng chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo kể từ ngày hàng hóa được thông quan.
- Dịch vụ cung cấp cho tổ chức, cá nhân nước ngoài: Áp dụng thời điểm lập hóa đơn như đối với dịch vụ trong nước, tức là tại thời điểm hoàn thành việc cung cấp dịch vụ, không phụ thuộc vào việc đã thu tiền hay chưa.
- Các ngành đặc thù cần đối soát số liệu: Đối với các dịch vụ như hỗ trợ vận tải đường sắt, quảng cáo truyền hình, thương mại điện tử, ngân hàng (trừ cho vay), chứng khoán… thời điểm lập hóa đơn là khi hoàn thành việc đối soát dữ liệu, nhưng chậm nhất không quá ngày 07 của tháng sau hoặc 07 ngày kể từ khi kết thúc kỳ quy ước.
MẸO NHANH: Doanh nghiệp thuộc các ngành này cần thiết lập quy trình đối soát nội bộ chặt chẽ để đảm bảo lập hóa đơn đúng hạn. - Kinh doanh vận tải taxi có phần mềm tính tiền: Thay đổi quan trọng: Bắt buộc lập hóa đơn tại thời điểm kết thúc chuyến đi và chuyển dữ liệu ngay tới cơ quan thuế, thay vì chỉ lập khi khách hàng yêu cầu như trước đây. Điều này nhằm tăng cường minh bạch và quản lý.
- Bỏ quy định lập hóa đơn tổng cuối ngày/tháng đối với một số dịch vụ như ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán cho người mua là cá nhân không có nhu cầu lấy hóa đơn. Việc này giảm tải khối lượng công việc cho doanh nghiệp.
Nội Dung Hóa Đơn Được Bổ Sung Và Làm Rõ
- Thông tin người mua: Ngoài tên, địa chỉ, mã số thuế, có thể sử dụng thêm số định danh cá nhân hoặc mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách.
- Tên hàng hóa, dịch vụ phải chi tiết hơn:
- Dịch vụ ăn uống: Phải thể hiện rõ mặt hàng ăn, uống.
- Vận tải: Phải ghi rõ biển số xe, hành trình (điểm đi – điểm đến).
- Vận tải qua nền tảng số: Phải có thông tin người gửi hàng (tên, địa chỉ, MST hoặc số định danh).
- Xác định thời điểm kê khai thuế rõ ràng: Khi thời điểm lập hóa đơn và thời điểm ký số khác nhau, thời điểm ký và gửi cơ quan thuế chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo. Người bán kê khai thuế theo thời điểm lập hóa đơn, người mua kê khai theo thời điểm nhận được hóa đơn hợp lệ.
Hóa Đơn Điện Tử Khởi Tạo Từ Máy Tính Tiền: Đối Tượng Áp Dụng Được Mở Rộng
Đây là quy định có tác động lớn đến các hộ kinh doanh và doanh nghiệp bán lẻ.
- Đối tượng bắt buộc sử dụng được bổ sung bao gồm:
- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu từ 01 tỷ đồng/năm trở lên.
- Doanh nghiệp có hoạt động bán lẻ trực tiếp đến người tiêu dùng (siêu thị, trung tâm thương mại, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ vui chơi giải trí…).
- Nghị định cũng nêu rõ lộ trình và trách nhiệm hỗ trợ của cơ quan thuế, đồng thời cảnh báo xử lý nếu không chuyển đổi sau khi đã được hỗ trợ.
Quy Trình Điều Chỉnh, Thay Thế Hóa Đơn Sai Linh Hoạt và Minh Bạch
- Bắt buộc có văn bản thỏa thuận giữa người bán và người mua (nếu người mua là tổ chức/doanh nghiệp) về nội dung sai sót trước khi điều chỉnh. Với người mua là cá nhân, người bán cần thông báo.
- Cho phép lập 01 hóa đơn để điều chỉnh/thay thế cho nhiều hóa đơn sai trong cùng tháng cho cùng một người mua, giúp tiết kiệm thời gian.
- Quy định rõ ràng việc xử lý các trường hợp phức tạp như chiết khấu thương mại, trả lại hàng hóa, hoàn hủy dịch vụ, hoàn phí bảo hiểm… thông qua hóa đơn điều chỉnh.
Đăng Ký, Ngừng Sử Dụng Hóa Đơn Điện Tử: Quy Trình Chặt Chẽ Hơn
Nghị định siết chặt quản lý việc đăng ký và ngừng sử dụng hóa đơn điện tử nhằm ngăn chặn các hành vi vi phạm.
- Khi đăng ký: Hệ thống sẽ tự động đối chiếu thông tin người đại diện pháp luật với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Nếu người đại diện này đang liên quan đến các doanh nghiệp có “tiền sử” xấu (ngừng hoạt động, vi phạm thuế…), cơ quan thuế có thể yêu cầu giải trình hoặc xác minh.
- Các trường hợp bị ngừng sử dụng hóa đơn điện tử được bổ sung thêm, bao gồm: có hành vi bán khống hóa đơn bị khởi tố, thuộc diện rủi ro cao về thuế, hoặc thay đổi ngành nghề dẫn đến không đủ điều kiện sử dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền.
Quy Định Mới Về Chứng Từ Điện Tử
Nghị định cũng bổ sung và hoàn thiện các quy định về chứng từ điện tử, đặc biệt là chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân và chứng từ đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng số, giúp thống nhất và đồng bộ hóa toàn bộ hệ thống chứng từ điện tử.
Lời Khuyên Hành Động Cho Doanh Nghiệp Vừa Và Nhỏ, Hộ Kinh Doanh
- Rà soát và cập nhật ngay: Kiểm tra xem doanh nghiệp/hộ kinh doanh của mình có thuộc diện bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền hay không dựa trên ngành nghề và mức doanh thu.
- Đào tạo nội bộ: Tổ chức tập huấn cho nhân viên, đặc biệt là bộ phận kế toán, bán hàng về những thay đổi cụ thể trong quy định lập hóa đơn, thời điểm lập, và nội dung cần thể hiện.
- Lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử uy tín: Đảm bảo nhà cung cấp có giải pháp đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật mới nhất của Nghị định.
- Thiết lập quy trình nội bộ chặt chẽ: Xây dựng quy trình rõ ràng cho việc lập, gửi, điều chỉnh và lưu trữ hóa đơn điện tử, đặc biệt chú trọng đến các nghiệp vụ đặc thù của ngành.
- Chủ động liên hệ với cơ quan thuế: Khi có vướng mắc, hãy chủ động liên hệ với cơ quan thuế quản lý trực tiếp để được hướng dẫn kịp thời, tránh những sai sót không đáng có.
Những thay đổi từ Nghị định 70/2025/NĐ-CP tuy có thể gây ra một chút bỡ ngỡ ban đầu, nhưng xét cho cùng, đây là xu thế tất yếu nhằm hiện đại hóa nền t