Toàn cảnh kinh tế tài chính 2025 doanh nghiệp nhỏ cần biết ngay

Trong bức tranh năng động của nền kinh tế Việt Nam, mỗi ngày đều hiện hữu những chuyển động mới trên mọi mặt trận, từ thị trường chứng khoán đến chính sách tài chính – thuế, từ công nghệ số đến xu hướng phát triển bền vững. Đó không chỉ là nhịp đập của nền kinh tế, mà còn thể hiện ý chí và sức bật của các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hộ kinh doanh cá thể – những “tế bào sống” đầy năng lượng của thị trường. Đứng trước đòi hỏi đổi mới, thích nghi và phát triển, sự chủ động cập nhật chính sách, nhạy bén trước cơ hội sẽ là chìa khóa vàng để các chủ doanh nghiệp vững tin hướng tới một tương lai thịnh vượng, vững bền.

Toàn cảnh kinh tế – tài chính nửa đầu năm 2025: Vững vàng trước biến động

Nửa đầu năm 2025 cho thấy bức tranh kinh tế Việt Nam sắc nét hơn về quá trình phục hồi và phát triển. Dù gặp sức ép từ diễn biến quốc tế và các quy định thuế quan mới, các kết quả đạt được về tăng trưởng GDP, thu ngân sách, thu hút vốn đầu tư… tiếp tục khẳng định nền tảng vững chắc. Đáng chú ý, theo dự báo của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Việt Nam nhiều khả năng vẫn duy trì được sự vững vàng trong năm 2025-2026. Doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể thực sự là lực đẩy quan trọng thúc đẩy tăng trưởng tiêu dùng và sự chuyển biến bền vững.

  • GRDP TP.Hồ Chí Minh tăng 7,4% trong 6 tháng đầu năm – một thành tích ấn tượng trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động.
  • Hải Phòng thu ngân sách vượt mốc 100.000 tỷ đồng, tăng trên 32% so với cùng kỳ.
  • Lãi suất ngân hàng, tỷ giá ngoại tệ và giá vàng biến động linh hoạt, tạo thêm cơ hội cũng như thách thức quản trị tài chính cho doanh nghiệp.

Trong giai đoạn biến chuyển mạnh mẽ, doanh nghiệp nào chủ động thích nghi, cập nhật và tuân thủ tốt các chính sách sẽ nâng cao khả năng cạnh tranh, giảm thiểu rủi ro, chuẩn bị đà bật cho giai đoạn tăng trưởng tiếp theo.

Dòng vốn trên thị trường chứng khoán: Cơ hội cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

Thị trường chứng khoán Việt Nam trong tháng 7/2025 nổi bật với sự phân hóa mạnh mẽ. Dòng tiền chuyển hướng từ các mã vốn hóa lớn (bluechips) sang nhóm cổ phiếu vừa và nhỏ, tạo ra “sân chơi” mới cho nhiều doanh nghiệp ngoài quốc doanh, các công ty gia đình và doanh nhân trẻ.

  • VN-Index duy trì “sắc xanh”, dù đà tăng có phần chậm lại do áp lực chốt lời ở bluechips.
  • Cổ phiếu vốn hóa vừa và nhỏ thu hút dòng tiền nhờ khả năng tăng trưởng linh hoạt, phù hợp với khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư cá nhân.
  • Thị trường trái phiếu vẫn ghi nhận nhiều thương vụ phát hành thành công, tạo nguồn vốn quan trọng cho các dự án đầu tư, chuyển đổi số và mở rộng hoạt động sản xuất – kinh doanh.

Bí quyết nhỏ:

  • Doanh nghiệp nhỏ có thể cân nhắc tăng cường minh bạch tài chính, chuẩn hóa quản trị để sẵn sàng tham gia phát hành trái phiếu hoặc kêu gọi vốn qua các sàn giao dịch.
  • Chìa khóa: Cải thiện báo cáo tài chính + Chủ động truyền thông minh bạch

“Việc thị trường chứng khoán chuyển dòng vốn về nhóm cổ phiếu vừa và nhỏ là cơ hội ‘vàng’ để các doanh nghiệp loại này khẳng định vị trí, nếu biết tận dụng sức mạnh nội tại và chuẩn bị tốt về pháp lý, minh bạch tài chính” – Nhận định chuyên gia KTO.

Chính sách thuế mới 2025: Cánh cửa cho phát triển bền vững

Đổi mới từ Luật thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật thuế thu nhập doanh nghiệp

Năm 2025 đánh dấu nhiều chuyển biến lớn về chính sách thuế:

  • Luật thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi tập trung điều tiết tiêu dùng theo hướng lành mạnh, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho sản phẩm dịch vụ sạch, an toàn.
  • Luật thuế thu nhập doanh nghiệp mới hướng tới hỗ trợ phát triển, áp dụng ưu đãi và mở rộng cơ sở tính thuế minh bạch – công bằng cho mọi thành phần kinh tế.

Gợi ý: Chủ động cập nhật các văn bản hướng dẫn mới từ cục thuế, hội đồng tư vấn thuế địa phương hoặc các đơn vị tư vấn uy tín. Thực hiện kiểm tra lại tính hợp lệ của chi phí, thu nhập trong hoạt động sản xuất kinh doanh để tránh các rủi ro khi thanh kiểm tra.

“Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2025 mang đến nhiều điểm mới nổi bật nhằm điều tiết tiêu dùng và khuyến khích các hoạt động sản xuất, kinh doanh lành mạnh. Đây là thời cơ để các doanh nghiệp tư duy lại chiến lược phát triển sản phẩm, dịch vụ, đồng thời tận dụng tối đa các chính sách ưu đãi.” — TS. Phan Phương Nam, Phó Trưởng khoa luật thương mại – Trường ĐH Luật TP.HCM

Quản lý thuế điện tử và hóa đơn số: Tối ưu chi phí, dễ dàng kiểm soát

  • Kê khai lệ phí trước bạ ô tô, xe máy bằng hóa đơn điện tử giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, không bị giới hạn bởi khung giờ hành chính, thực hiện mọi nơi, mọi lúc.
  • Áp dụng hệ thống hóa đơn điện tử kết nối máy tính tiền là yêu cầu và cũng mở ra cơ hội quản lý doanh thu, kiểm soát chi phí linh hoạt hơn.
  • Doanh nghiệp xuất khẩu, cung ứng dịch vụ xuyên biên giới có thể tận dụng cổng thông tin thuế điện tử để chủ động kê khai, nộp thuế nhanh chóng, minh bạch.

Mẹo nhỏ:

  • Luôn lưu trữ hóa đơn và tờ khai điện tử an toàn trên hệ thống để tiện truy xuất khi cần thiết.
  • Dành thời gian đầu tư các phần mềm quản lý tài chính – kế toán hiện đại, tối ưu hóa quy trình làm việc và giảm lãng phí giấy tờ.

Tiêu điểm chuyển đổi số: Lực đẩy mạnh mẽ cho doanh nghiệp nhỏ

Các chính sách chuyển đổi số và ưu đãi đầu tư từ Nhà nước

Chủ đề chuyển đổi số không còn là khái niệm xa xôi, mà đã trở thành “cuộc chơi sống còn” với các doanh nghiệp Việt Nam. Cùng với việc khuyến khích doanh nghiệp triển khai tài chính – kế toán số, nhà nước còn ban hành các ưu đãi cho hoạt động đầu tư vào nền tảng công nghệ mới, thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

  • IFC đầu tư hàng chục triệu USD thúc đẩy chuyển đổi số hạ tầng giao thông ở Việt Nam – tạo hiệu ứng lan tỏa nhiều ngành nghề liên quan.
  • Nhiều địa phương thực hiện mô hình quản lý 2 cấp giúp cải thiện môi trường đầu tư, thu hút vốn FDI và các dự án công nghiệp hỗ trợ quốc nội.

Doanh nghiệp nào chủ động chuyển đổi số sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh, quản trị chi phí và dễ dàng tiếp cận các dòng vốn đầu tư cả trong nước lần quốc tế.

Chuyển đổi số kế toán – thuế: Không còn là chọn lựa, mà là “lối thoát”

Các quy định mới về hóa đơn điện tử, kê khai và nộp thuế online thực sự là động lực để doanh nghiệp tiết giảm chi phí, phòng tránh sai sót, minh bạch tài chính. Các hộ kinh doanh, doanh nghiệp cá thể cần đặc biệt lưu ý:

  • Đăng ký tài khoản trên các cổng điện tử của tổng cục thuế, duy trì cập nhật thông tin liên tục để nhận hướng dẫn mới về nghĩa vụ thuế.
  • Chuẩn hóa quy trình lập – lưu trữ hóa đơn, chứng từ, chú trọng đến phần mềm kế toán điện tử được kết nối với hệ thống quản lý thuế.

Bí quyết: Luôn xây dựng “lịch nhắc việc” để ghi nhớ các mốc kê khai, quyết toán quan trọng trong năm tài chính.

Chuyển đổi số trong quản lý tài chính – kế toán chính là “chìa khóa vàng” để mở cánh cửa phát triển bền vững, minh bạch hóa hoạt động và tạo nền tảng hội nhập quốc tế.

Đảm bảo minh bạch – quản trị rủi ro: Không chỉ là trách nhiệm, mà còn là “chìa khóa sống còn”

Thực tế thời gian qua cho thấy, cơ quan thuế, hải quan đã đẩy mạnh kiểm tra, đối thoại với doanh nghiệp nhưng cũng tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp tự chủ động hoàn thiện mình. Công tác thanh kiểm tra, quản lý doanh nghiệp ưu tiên, rà soát nguồn thuế thương mại điện tử… đều hướng tới mục tiêu thúc đẩy minh bạch, bình đẳng giữa mọi thành phần.

  • Rà soát các chi phí hợp lệ được khấu trừ khi tính thuế Kiểm tra lại hợp đồng, hóa đơn, và quyết toán trước khi trình ký/quyết toán.
  • Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp thông qua việc chủ động đối thoại với cục thuế, hải quan khi có vướng mắc.
  • Tuân thủ các quy định mới về quản lý dữ liệu, định vị giao dịch xuyên biên giới, nộp thuế điện tử đối với dịch vụ số, thương mại điện tử

“Kiểm soát quyền lực để ngăn chặn mọi biểu hiện lợi dụng danh nghĩa xử lý tài sản, tạo lợi ích nhóm – đó là nguyên tắc vàng cho minh bạch tài chính công, mà mọi doanh nghiệp đều cần học hỏi để tự bảo vệ mình.” — (Trích phát biểu Tổng Bí thư Tô Lâm)

Bức tranh tỷ giá – lãi suất – vàng: Linh hoạt, chủ động là kim chỉ nam

Những biến động nổi bật nửa đầu/giữa năm 2025

  • Tỷ giá trung tâm đồng VND/USD điều chỉnh theo từng ngày. Doanh nghiệp xuất nhập khẩu cần theo dõi sát để chốt tỷ giá, giảm thiểu rủi ro tỷ giá ảnh hưởng đến lợi nhuận.
  • Giá vàng trong nước liên tục lập đỉnh mới. Nếu doanh nghiệp dự trữ vàng hoặc thường giao dịch mua – bán vật tư, nên đa dạng hóa kênh đầu tư để cân đối thanh khoản.
  • Lãi suất tiền gửi và cho vay duy trì mức hợp lý, nhưng có sự phân hóa giữa các ngân hàng thương mại. Chọn đối tác tài chính phù hợp có thể giúp tiết kiệm chi phí dòng vốn.

Mẹo nhanh:

  • Theo dõi thường xuyên các bản tin tài chính, báo cáo lãi suất, tỷ giá từ các ngân hàng lớn.
  • Xây dựng bảng tính chi phí dựa trên nhiều kịch bản tỷ giá – lãi suất khác nhau cho từng dự án.

Tư duy quản lý tài chính hiện đại: “Không dựa vào một nguồn lực duy nhất” – phân tán rủi ro, linh hoạt cập nhật và vận hành theo sát diễn biến thị trường chính là cách doanh nghiệp nhỏ bước qua các giai đoạn đầy biến động!

Đồng hành với nền tài chính xanh – bền vững: Doanh nghiệp nhỏ không đứng ngoài “cuộc chơi lớn”

Bên cạnh tăng trưởng kinh doanh, doanh nghiệp Việt ngày càng quan tâm tới các tiêu chí ESG – phát triển bền vững, tài chính xanh, giải pháp tiết giảm phát thải carbon… Đây là hướng đi vừa đáp ứng yêu cầu quốc tế, vừa mở ra ưu đãi về vốn, về chính sách thuế dài hạn.

  • Nhiều ngân hàng triển khai các gói tín dụng ưu đãi cho dự án đầu tư vào “xanh hóa”, tiết kiệm năng lượng, sản xuất sạch.
  • Thị trường chứng khoán vận hành bộ chỉ số phát triển bền vững (VNSI), khuyến khích doanh nghiệp niêm yết áp dụng tiêu chuẩn mới.
  • Lãi suất cho vay xanh, hỗ trợ từ quỹ phát triển ứng phó biến đổi khí hậu ngày càng phổ biến hoặc điều kiện tiếp cận dễ dàng hơn cho nhóm doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Bí quyết phát triển bền vững:

  • Bắt đầu từ cải tiến sản xuất, tiết giảm tiêu hao nguyên vật liệu, áp dụng hóa đơn điện tử, quản lý kê khai thuế số để giảm chi phí, giảm phát thải và nâng cao hiệu quả quản lý.
  • Chủ động tham gia chương trình “chuyển đổi xanh” do địa phương hoặc các hiệp hội ngành hàng phát động.

Một doanh nghiệp nhỏ đi trước về “chuyển đổi xanh” sẽ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, mở rộng thị trường xuất khẩu và được chính quyền địa phương đồng hành, hỗ trợ.

Chủ động thích ứng cùng thời cuộc: Những khuyến nghị thực tế cho doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể

  • Luôn cập nhật chính sách mới: Đăng ký nhận bản tin điện tử từ cục thuế, sở kế hoạch & đầu tư hoặc các website tư vấn chuyên ngành như Kế toán Thuế Online.
  • Lựa chọn giải pháp chuyển đổi số phù hợp quy mô: Không cần phải chọn phần mềm quá đắt đỏ, hãy ưu tiên công cụ dễ dùng, có hỗ trợ kỹ thuật tốt.
  • Chủ động xây dựng đội ngũ kế toán, tài chính: Đầu tư đào tạo bài bản hoặc thuê dịch vụ ngoài uy tín để tối ưu chi phí, đồng thời bảo vệ quyền lợi trước luật pháp.
  • Duy trì mối liên hệ với cơ quan thuế: Định kỳ đối thoại, hỏi đáp để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, nhận sự hỗ trợ tối đa trong giai đoạn đầu mới áp dụng các chính sách.
  • Minh bạch, chuẩn mực trong từng hoạt động tài chính – kế toán: Đó chính là “tấm lá chắn” vững vàng nhất để bảo vệ doanh nghiệp nhỏ trước những rủi ro kiểm tra, thanh tra hoặc kiện tụng về sau.

Doanh nghiệp nhỏ cũng có thể trở thành “điểm sáng” trên bản đồ phát triển kinh tế Việt Nam nếu luôn đi trước một bước trong đổi mới – minh bạch – chủ động chuyển đổi số và tuân thủ quy định của nhà nước.

Vững vàng bước tới tương lai – Truyền cảm hứng cho cộng đồng doanh nghiệp nhỏ

Hãy tin rằng, dù trong bất kỳ bối cảnh nào, cơ hội vẫn luôn dành cho ai biết chủ động thích ứng – nắm bắt chính sách – quản lý tài chính minh bạch và kiên định với mục tiêu phát triển bền vững. Mỗi doanh nghiệp, mỗi hộ kinh doanh cá thể sẽ vững vàng hơn nếu biết liên kết, tận dụng sức mạnh cộng đồng và học hỏi thường xuyên các kiến thức, kinh nghiệm hay trong lĩnh vực tài chính – kế toán – thuế.

Bạn hãy quan tâm, cập nhật các thông tin mới nhất, các tư vấn thực tiễn từ Kế toán Thuế Online (KTO) hoặc theo dõi Facebook KTO để không bỏ lỡ những chính sách quan trọng và bí quyết vận hành hiệu quả cho doanh nghiệp mình.

Tương lai thuộc về những doanh nghiệp biết vươn lên vượt thử thách – và tôi tin bạn sẽ là một trong số đó!

Nguồn tham khảo

  • Thời báo Tài chính Việt Nam Online, bản tin tổng hợp tháng 7/2025
  • Cổng thông tin Tổng cục Thuế – Bộ Tài chính
  • Website Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (www.sbv.gov.vn)
  • Cổng thông tin điện tử Chính phủ
  • Chuyên trang tài chính – kế toán doanh nghiệp nhỏ, Kế toán Thuế Online