Chính sách thuế mới 2025 2026 cho hộ kinh doanh cá thể cần biết

Với tốc độ chuyển mình không ngừng của chính sách thuế tại Việt Nam, những chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ hay các hộ kinh doanh cá thể luôn phải liên tục cập nhật tin tức để không bị “lỡ nhịp” trước các thay đổi quan trọng. Nhiều quy định về cách tính thuế, các loại thuế, mức thuế suất… đang bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ từ năm 2025 đến năm 2026. Vậy đâu là những điểm mấu chốt mà bạn nhất định phải chú ý để đảm bảo hoạt động kinh doanh luôn an toàn, tuân thủ và chủ động nắm bắt ưu thế chính sách mới? Hãy cùng tôi—một chuyên gia đã có gần 15 năm thực chiến trong lĩnh vực tài chính, kế toán, thuế—phân tích sâu sắc và chia sẻ những góc nhìn thực tiễn, mẹo hay giúp bạn dễ dàng “giữ vững tay chèo” trước dòng chảy thay đổi này.

Cơ sở pháp lý mới – Toàn cảnh thực thi chính sách thuế cho hộ kinh doanh cá thể

Một trong những yếu tố sống còn khi làm kế toán cũng như điều hành hoạt động hộ kinh doanh chính là bám sát hành lang pháp lý. Đặc biệt, khi các quy định đang bước vào giai đoạn chuyển giao từ phương pháp khoán sang phương pháp kê khai.

  • Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14: Hiệu lực từ ngày 01/07/2020 – Đây là “xương sống” điều chỉnh toàn bộ hoạt động quản lý và thu nộp thuế.
  • Nghị định 139/2016/NĐ-CP: Hiệu lực từ 01/01/2017 – Quy định về lệ phí môn bài.
  • Thông tư 92/2015/TT-BTC: Đưa ra quy định về thuế GTGT và TNCN cho cá nhân, hộ kinh doanh.
  • Nghị định 22/2020/NĐ-CP: Điều chỉnh, bổ sung quy định về mức thu lệ phí môn bài.
  • Thông tư 40/2021/TT-BTC: Modun điều chỉnh pháp lý về thuế hộ kinh doanh hiện đại nhất – hướng dẫn chế độ thuế khoán, kê khai.
  • Nghị định 70/2025/NĐ-CP: Chính thức hiệu lực ngày 01/06/2025, bắt đầu “làn sóng” chuyển đổi lớn về phương thức thu thuế.

Nếu bạn là một chủ hộ kinh doanh cá thể, hãy biến mình thành người tiên phong nắm bắt chính sách thuế – đó là “vaccine” để vững vàng phát triển trong mọi hoàn cảnh thay đổi.

Những thay đổi lớn về chế độ thuế khoán từ 2025–2026

Bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh doanh thu từ 1 tỷ đồng (từ ngày 01/06/2025)

Trong suốt nhiều năm qua, phương pháp tính thuế khoán luôn là “tấm khiên” giúp hộ kinh doanh đơn giản hóa việc kê khai, tính toán, tuy nhiên cũng tiềm ẩn nhiều bất cập về tính minh bạch và công bằng. Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, một bước chuyển mình đáng nhớ sẽ diễn ra từ ngày 01/06/2025:

  • Các hộ kinh doanh cá thể có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên sẽ bị loại khỏi diện nộp thuế khoán.
  • Bắt buộc chuyển sang phương pháp kê khai; tuân thủ chuẩn mực xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, kết nối dữ liệu trực tiếp đến cơ quan thuế.

Đây là bước tiến dài nhằm hiện đại hóa hoạt động thu thuế, đảm bảo tính minh bạch, và cũng là động lực để các hộ kinh doanh nâng tầm hoạt động, phát triển lâu dài.

Bỏ hoàn toàn thuế khoán cho hộ & cá nhân kinh doanh (từ ngày 01/01/2026)

Không chỉ dừng lại ở các hộ có doanh thu lớn, từ năm 2026, theo Nghị quyết 198/2025/QH15, chính sách “bỏ thuế khoán” chính thức áp dụng cho tất cả hộ cá thể, không phân biệt quy mô doanh thu.

  • Từ ngày 01/01/2026, bao gồm cả nhóm doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm, hộ kinh doanh sẽ chỉ có thể tính thuế theo phương pháp kê khai.
  • Cá nhân kinh doanh lẻ có thể lựa chọn khai thuế theo từng lần phát sinh doanh thu.

Điều này đồng nghĩa với việc mọi hoạt động kinh doanh sẽ được chuẩn hóa, minh bạch hơn, tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh, lành mạnh.

“Không còn vùng xám về thuế khoán” – chuẩn mực mới cho mọi hộ cá thể khi tiến tới quản trị, kinh doanh chính quy và hiện đại.

Các loại thuế chủ đạo hộ kinh doanh cá thể phải nộp

Trước thời điểm chuyển đổi hoàn toàn sang kê khai (tức là đến hết năm 2025), hộ kinh doanh cá thể phải lưu ý ba loại thuế/lệ phí chính:

  • Lệ phí (thuế) môn bài: Áp dụng cho các hộ có doanh thu trên 100 triệu/năm.
  • Thuế Giá trị gia tăng (GTGT): Đánh vào doanh thu hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.
  • Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN): Đánh vào thu nhập tính thuế từ hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Chưa kể, một số ngành nghề đặc thù có thể phải đóng thuế bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên… nếu rơi vào nhóm hàng hóa đặc biệt quy định tại các luật chuyên ngành.

Lưu ý quan trọng: Kể từ 01/01/2026, lệ phí môn bài sẽ được bãi bỏ hoàn toàn cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, doanh nghiệp các loại hình.

Hướng dẫn tính các loại thuế trước thời điểm chuyển đổi phương pháp (01/01/2026)

1. Tính thuế/lệ phí môn bài cho hộ kinh doanh cá thể

Theo Nghị định 139/2016/NĐ-CP và Nghị định 22/2020/NĐ-CP, mức nộp lệ phí môn bài phụ thuộc vào DOANH THU bình quân năm trước, cụ thể như bảng sau:

Doanh thu trong năm Số tiền lệ phí môn bài/năm
Trên 500 triệu đồng 1.000.000
Trên 300 – 500 triệu đồng 500.000
Trên 100 – 300 triệu đồng 300.000
Từ 100 triệu đồng trở xuống Miễn lệ phí môn bài
  • Hộ kinh doanh thành lập mới sau 25/02/2020 được miễn lệ phí môn bài năm đầu tiên.
  • Hộ kinh doanh không thường xuyên, không có địa điểm cố định, sản xuất muối, nuôi trồng/thủy sản và dịch vụ hậu cần nghề cá cũng được miễn lệ phí môn bài.

Mẹo nhỏ: Nếu thành lập vào tháng cuối năm, bạn cũng vẫn được miễn cả năm, hãy tận dụng quyền lợi hợp pháp này!

Dữ liệu doanh thu sẽ quyết định mức nộp, hãy lưu hồ sơ, hóa đơn bán hàng cẩn thận từng năm để luôn chứng minh minh bạch trước cơ quan thuế.

2. Tính thuế GTGT và TNCN cho hộ kinh doanh cá thể

Trên thực tế, nhiều chủ hộ kinh doanh còn lúng túng về cách tính thuế GTGT, TNCN, đặc biệt khi chế độ khoán và kê khai tồn tại song song cho đến cuối 2025.

  • Trước 31/12/2025:
    • Hộ kinh doanh có doanh thu tính thuế từ 100 triệu đồng/năm trở xuống được miễn thuế GTGT và TNCN.
  • Từ 01/01/2026 trở đi:
    • Ngưỡng miễn thuế nâng lên thành dưới 200 triệu đồng/năm.

Công thức tính tổng quát:

Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế GTGT × Tỷ lệ thuế GTGTSố thuế TNCN phải nộp = Doanh thu tính thuế TNCN × Tỷ lệ thuế TNCN

Trong đó:

  • Doanh thu tính thuế (tùy phương pháp):
    • Khoán: Là số doanh thu do cơ quan thuế ấn định dựa trên khảo sát, điều tra thực tế.
    • Kê khai: Là doanh thu thực tế phát sinh, bao gồm toàn bộ tiền bán hàng, gia công, hoa hồng, cung ứng dịch vụ…
  • Tỷ lệ phần trăm thuế tính trên doanh thu (áp dụng từng lĩnh vực – xem bảng ở phần tiếp theo).

Mẹo nhanh:

Trường hợp nộp thuế khoán mà có phát sinh xuất hóa đơn lẻ bán hàng, dịch vụ:Doanh thu tính thuế = Doanh thu khoán + Doanh thu trên hóa đơn

Đừng quên: Nếu bạn mới ra kinh doanh trong năm hoặc có thay đổi ngành nghề, thời điểm xác định doanh thu tính thuế sẽ tính từ ngày bắt đầu kinh doanh hoặc ngày thay đổi, và phải thông báo với cơ quan thuế trong vòng 10 ngày.

Bảng thuế suất GTGT & TNCN hộ kinh doanh cá thể theo ngành nghề (theo Thông tư 40/2021/TT-BTC)

Không phải loại hình hoạt động nào cũng áp thuế cùng mức. Dưới đây là bảng tham chiếu mức thuế suất theo ngành nghề chủ yếu:

Nhóm ngành nghề Thuế GTGT Thuế TNCN
Phân phối, cung cấp hàng hóa (bán buôn, lẻ) 1% 0,5%
Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên liệu 5% 2%
Cho thuê tài sản (nhà, đất, kho…) 5% 5%
Vận tải, sản xuất, chế biến, xây dựng có bao thầu nguyên liệu 3% 1,5%
Hoạt động kinh doanh khác (chưa liệt kê, sản phẩm chịu thuế 5%) 2% 1%

Lưu ý:
Nếu hộ kinh doanh thực hiện nhiều ngành nghề, chủ hộ cần phân loại doanh thu cho từng ngành và áp tỷ lệ đúng để tránh tính sai gây bất lợi cho mình.

Việc nắm chắc bảng tỷ lệ thuế không chỉ giúp bạn kê khai minh bạch, mà còn là “vũ khí” bảo vệ quyền lợi khi có tranh chấp, vướng mắc với cơ quan thuế.

Giải đáp nhanh những thắc mắc thường gặp

  • Hộ cá thể cần nộp những loại thuế nào?
    Ba loại chủ đạo: lệ phí môn bài, thuế GTGT, thuế TNCN. Có thể phát sinh thêm thuế môi trường, thuế tài nguyên với ngành đặc thù.
  • Những ai được miễn lệ phí môn bài?
    Doanh thu từ 100 triệu/năm trở xuống;
    Sản xuất muối, thủy sản, hậu cần nghề cá;
    Hộ mới thành lập sau 25/02/2020 được miễn năm đầu tiên.
  • Chuyển từ khoán sang kê khai từ khi nào?
    Từ 01/06/2025: Các hộ doanh thu trên 1 tỷ đồng;
    Từ 01/01/2026: Tất cả các hộ kinh doanh.
  • Công thức tính thuế GTGT & TNCN?
    Nhớ công thức “đinh”:
    Thuế GTGT = Doanh thu tính thuế × Tỷ lệ GTGT
    Thuế TNCN = Doanh thu tính thuế × Tỷ lệ TNCN
  • Miễn thuế GTGT & TNCN áp dụng cho ai?
    Trước 01/01/2026: Hộ có doanh thu ≤ 100 triệu/năm.
    Từ 2026: Doanh thu dưới 200 triệu/năm.

Bí quyết quản lý thuế hiệu quả dành cho hộ kinh doanh cá thể

  • Ghi chú chi tiết từng khoản thu chi: Sổ sách rõ ràng là nền tảng để minh bạch và tận dụng tối đa các quyền lợi miễn giảm hợp pháp.
  • Định kỳ tự rà soát doanh thu: Chủ động tính toán doanh thu phát sinh định kỳ (tháng/quý/năm) để dự báo tiền thuế phải nộp và chuẩn bị tài chính.
  • Đăng ký và sử dụng hóa đơn điện tử: Đặc biệt từ 2025 trở đi, xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế là bắt buộc cho hộ kinh doanh doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm.
  • Đừng ngại chuyển đổi sang phương pháp kê khai: Quy trình kê khai hiện nay đã đơn giản hóa với công nghệ hỗ trợ, có thể chủ động thực hiện trực tiếp hoặc thông qua dịch vụ chuyên nghiệp.
  • Tham khảo chuyên gia: Khi có thắc mắc, đừng ngần ngại nhờ đến tư vấn của các tổ chức, cá nhân uy tín về tài chính, kế toán và thuế để cập nhật chính sách và xử lý tình huống nhạy cảm.

Gia tăng giá trị kinh doanh bằng cách tuân thủ tốt chính sách thuế sẽ giúp hình ảnh của bạn vững chắc trong mắt đối tác, ngân hàng, và tạo đà mở rộng kinh doanh cho tương lai.

Làm sao để luôn chủ động trước các thay đổi về thuế?

  • Luôn cập nhật các văn bản luật mới ban hành – đừng “ngủ quên” trên những thói quen cũ!
  • Đăng ký nhận thông báo, theo dõi website các cơ quan quản lý và các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để không bỏ lỡ thông tin quan trọng.
  • Chủ động trao đổi với cán bộ thuế địa phương khi có sự chuyển đổi về chính sách.
  • Chuẩn bị tài liệu, hóa đơn, sổ sách sẵn sàng để có thể chuyển đổi phương pháp nộp thuế bất kỳ khi nào cần.

Bạn cũng có thể cập nhật những tư vấn mới nhất, kinh nghiệm thực tiễn và giải đáp thắc mắc về thuế từ các chuyên gia của Kế toán Thuế Online (KTO) tại Kế toán Thuế OnlineFacebook KTO. Đây là nguồn thông tin tin cậy, hoàn toàn miễn phí và cập nhật liên tục dành riêng cho cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể trên toàn quốc.

Tài liệu tham khảo hữu ích cho hộ kinh doanh cá thể

  • Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14
  • Nghị định 139/2016/NĐ-CP
  • Thông tư 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính
  • Nghị định 22/2020/NĐ-CP
  • Nghị định 70/2025/NĐ-CP
  • Nghị quyết 198/2025/QH15

Trước mọi biến chuyển của thời cuộc, các chủ hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp nhỏ hãy nhớ: Việc chủ động nắm bắt, tuân thủ chính sách thuế không chỉ là nghĩa vụ mà còn là chìa khóa giúp hoạt động kinh doanh của bạn phát triển bền vững, vươn cao hơn trên thị trường. Ngay hôm nay, hãy trang bị kiến thức, chọn cách làm minh bạch, chuyên nghiệp và yêu cầu sự hỗ trợ khi cần – bạn sẽ không bao giờ đơn độc trên hành trình chinh phục thành công!