Tóm tắt Nghị định 70/2025/NĐ-CP

Trong hành trình kinh doanh, việc tuân thủ các quy định về hóa đơn, chứng từ không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là chìa khóa xây dựng niềm tin từ khách hàng và các đối tác. Tháng 3/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, tạo nên những chuyển biến quan trọng trong quy định về hóa đơn và chứng từ – đặc biệt ảnh hưởng sâu rộng tới cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), hộ kinh doanh cá thể. Vậy, đâu là những điểm mới cần lưu ý và làm thế nào để doanh nghiệp có thể tận dụng các thay đổi này giúp bộ máy vận hành thông suốt hơn? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết, đi kèm nhiều kinh nghiệm thực tế mà bạn chắc chắn không nên bỏ qua!

Tổng quan về Nghị định 70/2025/NĐ-CP và ý nghĩa đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh

Nghị định 70/2025/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 20/3/2025 (có hiệu lực từ 1/6/2025) là văn bản sửa đổi, bổ sung một loạt quy định then chốt của Nghị định số 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn, chứng từ. Có tới 40 trên tổng số 61 điều được điều chỉnh, tạo ra nhiều tác động sâu rộng trong thực tiễn quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử và chứng từ điện tử.

Nhận định chuyên gia: “Những thay đổi mới lần này được xây dựng theo hướng tạo thuận lợi hơn, minh bạch hơn cho người nộp thuế, đồng thời cũng góp phần siết chặt quản lý – chống gian lận, thúc đẩy chuyển đổi số và sự chủ động tuân thủ cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh.”

  • Bổ sung nhiều đối tượng áp dụng, nhất là kinh doanh trên nền tảng điện tử, thương mại điện tử.
  • Sửa đổi quy trình lập, điều chỉnh, thay thế và quản lý hóa đơn điện tử.
  • Đưa ra các quy định minh bạch hơn về thời điểm lập hóa đơn và chứng từ.
  • Khuyến khích sự chủ động của khách hàng, người kinh doanh trong việc lấy hóa đơn.

Không chỉ liên quan đến chi tiết hóa đơn – chứng từ, nghị định còn điều chỉnh trách nhiệm các bên (người bán, tổ chức cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử, bên mua…) và quy định rõ hơn về các trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn điện tử cũng như giải pháp hỗ trợ chuyển đổi số.

Những điểm nổi bật “phải-biết” trong Nghị định 70/2025/NĐ-CP với SME, hộ kinh doanh

1. Đối tượng áp dụng mở rộng và minh bạch

  • Doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh TMĐT, nền tảng số: Bổ sung các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam (bán hàng hoặc dịch vụ xuyên biên giới) tự nguyện đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử loại hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT).
  • Ủy quyền lập hóa đơn: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nay được phép ủy quyền cho bên thứ ba lập hóa đơn điện tử – mở ra thêm lựa chọn linh hoạt trong vận hành, nhất là với doanh nghiệp nhỏ không đủ khả năng triển khai phần mềm hóa đơn điện tử chuyên biệt.

Bí quyết nhỏ: Smartphone, máy tính bảng hoàn toàn có thể trở thành “trợ lý số” để nhận hóa đơn điện tử, tra cứu dữ liệu mọi lúc mọi nơi. Với các giải pháp này, chuyện thất lạc, lưu trữ hóa đơn giấy cồng kềnh chỉ còn là quá khứ.

2. Loại hóa đơn, tích hợp mới

  • Bổ sung hóa đơn thương mại điện tử (e-commerce invoice): Doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ ra nước ngoài có khả năng chuyển dữ liệu hóa đơn qua phương thức điện tử sẽ sử dụng loại hóa đơn này; nếu chưa đáp ứng điều kiện sẽ dùng hóa đơn GTGT hoặc hóa đơn bán hàng điện tử.
  • Doanh nghiệp chế xuất được xác định loại hóa đơn theo phương pháp kê khai thuế:
    • Khai thuế GTGT theo trực tiếp: Dùng hóa đơn bán hàng.
    • Theo khấu trừ: Dùng hóa đơn GTGT.
  • Tích hợp biên lai thu phí và hóa đơn điện tử trên cùng một định dạng, thuận tiện cho cả việc bán hàng lẫn cho khách hàng tra cứu.

3. Quy định cụ thể hơn về thời điểm lập hóa đơn & ứng dụng thực tiễn

Thời điểm lập hóa đơn điện tử/biên lai – yếu tố cực kỳ quan trọng giúp doanh nghiệp, hộ kinh doanh tránh sai sót, phạt hành chính – được quy định chi tiết ứng với từng nghiệp vụ:

  • Xuất khẩu hàng hóa: Người bán được tự xác định, nhưng chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo sau ngày thông quan.
  • Cung cấp dịch vụ cho tổ chức/cá nhân nước ngoài: Lập hóa đơn tại thời điểm hoàn thành dịch vụ, không kể đã thu được tiền hay chưa.
  • Các lĩnh vực đặc thù (ngân hàng, xổ số, casino, bảo hiểm, vận tải taxi…): Áp dụng thời điểm lập hóa đơn rất linh hoạt, phù hợp đặc thù từng ngành – hỗ trợ nghiệp vụ đối soát giữa các bên, giảm áp lực lập hóa đơn ngay tại thời điểm phát sinh.

Kinh nghiệm thực tế: Với doanh nghiệp/lĩnh vực phát sinh nghiệp vụ liên tiếp (ngân hàng, bảo hiểm, vận tải, quảng cáo, TMĐT), nên xây dựng quy trình đối soát dữ liệu và lập hóa đơn định kỳ (tháng/kỳ quy ước), tránh bị động hoặc phạm lỗi lập hóa đơn trễ hạn.

4. Mẫu hóa đơn điện tử đa dạng, linh hoạt hơn

  • Hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền: Từ 1/6/2025, hộ kinh doanh/cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên, một số doanh nghiệp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng (siêu thị, nhà hàng, khách sạn, vận tải, trung tâm thương mại,…) phải hoặc được khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế.
  • Khuyến khích tích hợp mã QR giúp tra cứu xác thực hóa đơn nhanh chóng.
  • Hóa đơn điện tử ngành nghề đặc thù (xăng dầu, casino, vận tải…), cho phép bỏ một số thông tin không cần thiết trên hóa đơn xuất cho cá nhân không kinh doanh, giúp quá trình thao tác “nhẹ nhàng” hơn.

5. Điều chỉnh, thay thế hóa đơn điện tử – quy trình rõ ràng, minh bạch hơn

  • Trước khi điều chỉnh/thay thế hóa đơn điện tử đã lập sai:
    • Người bán, người mua (là doanh nghiệp/hộ kinh doanh) phải có văn bản thỏa thuận về nội dung sai sót; nếu người mua là cá nhân, người bán chỉ cần thông báo trên website hoặc cho người mua biết.
  • Có thể lập 1 hóa đơn điều chỉnh/thay thế cho nhiều hóa đơn sai cùng tháng/cùng khách hàng.
  • Trường hợp cơ quan thuế phát hiện hóa đơn điện tử sai, sẽ thông báo cho người bán để rà soát và điều chỉnh.
  • Bổ sung nhiều tình huống điều chỉnh hóa đơn liên quan đến chiết khấu thương mại, trả lại hàng hóa, hoàn phí dịch vụ bảo hiểm … trên cơ sở hồ sơ, bảng kê kèm theo – hỗ trợ kế toán thực hiện khai bổ sung đúng kỳ phát sinh.

Mẹo nhỏ: Thiết lập file quản lý hóa đơn điều chỉnh/hoàn/hủy riêng theo từng tháng, từng khách hàng. Khi có biến động, chỉ việc tra cứu bảng này để kịp thời làm hồ sơ điều chỉnh, không bị “rối sổ” kế toán.

6. Thủ tục đăng ký, thay đổi, ngừng sử dụng hóa đơn điện tử

  • Doanh nghiệp/hộ kinh doanh có thể đăng ký, thay đổi thông tin sử dụng hóa đơn điện tử trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế – cổng này sẽ tự động liên thông đối chiếu dữ liệu đăng ký doanh nghiệp, đăng ký thuế và cơ sở dữ liệu công dân, giúp phòng tránh giả mạo, “đóng” mã số thuế cũ còn nợ thuế/vi phạm.
  • Trường hợp tạm ngừng sử dụng hoặc bị cơ quan chức năng khởi tố về gian lận hóa đơn, doanh nghiệp/hộ kinh doanh sẽ bị ngừng tiếp nhận hóa đơn điện tử. Các trường hợp này có thể xảy ra tự động (cổng thuế chủ động “ngắt”), hoặc nhận thông báo yêu cầu giải trình, bổ sung tài liệu …
  • Người nộp thuế thuộc diện sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền nhưng chưa kịp trang bị, sẽ được cơ quan thuế phối hợp hỗ trợ.

7. Hồ sơ chứng từ và quy định mới về biên lai

  • Bổ sung loại chứng từ mới: Chứng từ khấu trừ thuế cho hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số.
  • Quy định cụ thể thời điểm lập chứng từ, ký số, nội dung của biên lai/phiếu thu, định dạng, cách xử lý khi chứng từ điện tử đã lập có sai sót.
  • Người lao động được cấp và có quyền tra cứu chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân của mình.

Bổ sung quyền lợi và trách nhiệm rõ ràng cho người mua, người bán và các bên cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử

  • Người mua hàng hóa, dịch vụ được tra cứu, nhận file gốc hóa đơn điện tử, sử dụng chứng từ hợp pháp phục vụ các công việc kế toán, hưởng quyền bảo vệ pháp lý, kê khai thuế; được bồi thường nếu gặp rủi ro do sai sót chứng từ.
  • Người bán phải đảm bảo chuyển dữ liệu hóa đơn lên hệ thống thuế đúng hạn, sử dụng mã QR, hóa đơn điện tử rõ ràng, đúng định dạng…
  • Tổ chức cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử chịu trách nhiệm vận hành ổn định, hỗ trợ doanh nghiệp, thường xuyên kiểm tra, bảo đảm lưu trữ, bảo mật.
  • Nhà cung cấp hạ tầng công nghệ (máy tính tiền, phần mềm hóa đơn) phải bảo đảm kết nối dữ liệu liền lạc với hệ thống thuế quốc gia.

Nhận định chuyên gia: “Minh bạch, kết nối thông suốt là yếu tố sống còn để chuyển đổi số thành công. Khi tất cả đều có quyền tra cứu hóa đơn, chứng từ, các hoạt động giao dịch – kê khai – bảo vệ quyền lợi sẽ minh bạch và thuận tiện hơn hẳn.”

Những lưu ý thực tiễn – Hỏi & Đáp cho SME, hộ kinh doanh thích ứng hiệu quả

  • Làm thế nào để lựa chọn hình thức hóa đơn điện tử phù hợp?
    • Xem xét doanh thu, ngành nghề, tần suất giao dịch – quy định mới cho phép nhiều đối tượng bắt buộc hoặc khuyến khích dùng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Hãy đầu tư sớm giải pháp phù hợp để tận dụng ưu đãi, tránh bị động khi bị kiểm tra.
  • Thời điểm lập hóa đơn điện tử thay đổi thế nào với bán lẻ, dịch vụ ăn uống?
    • Không còn bắt buộc làm hóa đơn tổng hợp cuối ngày/đầu tháng. Doanh nghiệp, nhà hàng có thể lập hóa đơn ngay tại thời điểm bán hoặc tích hợp với phần mềm quản lý bán hàng – tạo điều kiện tiện lợi đáng kể, giảm áp lực cho bộ phận kế toán.
  • Sai sót hóa đơn điện tử phải xử lý thế nào?
    • Tuân thủ đúng quy trình: Thỏa thuận ngay với khách hàng (hoặc thông báo lên website nếu là cá nhân mua hàng), lập hóa đơn điều chỉnh hoặc thay thế – và nhớ lưu lại hồ sơ, biên bản điện tử đầy đủ.
    • Sử dụng bảng kê/xuất bảng tổng hợp các hóa đơn điều chỉnh cho từng tháng để dễ kiểm soát.
  • Khi nào doanh nghiệp/hộ kinh doanh bị ngừng hóa đơn điện tử?
    • Khi bị phát hiện hành vi trốn thuế, lập hóa đơn khống để gian lận; hoặc chuyển đổi ngành nghề không còn phù hợp (ví dụ: không còn bán trực tiếp cho người tiêu dùng, không đủ điều kiện dùng máy tính tiền); hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế theo thông báo của cơ quan chức năng.

Lời khuyên: Không nên “chờ tới phút cuối”. Chủ động rà soát hệ thống, xây dựng quy trình quản lý hóa đơn – chứng từ điện tử cùng với bộ phận kế toán, cập nhật kịp thời các thay đổi là cách tốt nhất để tránh bị xử phạt hoặc lúng túng khi luật mới đi vào thực tế.

Mẹo, bí quyết và gợi ý để SME, hộ kinh doanh thực hiện chuyển đổi hóa đơn điện tử thành công

  • Chuẩn hóa thông tin và liên hệ dữ liệu: Xác thực thông tin đại diện pháp lý, cập nhật số điện thoại/công nghệ nhận thông báo điện tử – tránh lỗi do trùng, nhầm dữ liệu.
  • Ưu tiên ứng dụng di động, phần mềm quản lý bán hàng: Đầu tư phần mềm quản lý tích hợp hóa đơn điện tử, dữ liệu bán hàng, tra cứu chứng từ ngay trên điện thoại/máy tính – tối ưu hiệu suất và giảm chi phí vận hành.
  • Đào tạo nhân sự chủ chốt: Hãy tổ chức hướng dẫn nội bộ về các quy định mới, nhất là trong nghiệp vụ lập hóa đơn, xử lý hóa đơn điều chỉnh/thay thế, quản lý biên lai điện tử.
  • Thường xuyên kiểm soát, lập báo cáo hóa đơn điện tử: Lập bảng tổng hợp hóa đơn theo tháng/quý, phân loại rõ hóa đơn gốc – hóa đơn điều chỉnh – hóa đơn bị hủy, đính kèm bản scan/bản sao file gốc để dễ truy vết khi bị thanh tra.

“Công tác quản lý hóa đơn điện tử thực ra không khó, nếu doanh nghiệp tạo ra thói quen làm việc chuyên nghiệp, đồng bộ từ ban đầu sẽ tiết kiệm cả thời gian lẫn chi phí rất lớn khi cần đối soát, chứng minh với đối tác hay cơ quan quản lý.”

Chuyển đổi số: Cơ hội biến thủ tục thành đòn bẩy phát triển

Nghị định 70/2025/NĐ-CP không chỉ là những ràng buộc hành chính, mà còn là cơ hội để doanh nghiệp, hộ kinh doanh chuyển mình mạnh mẽ sang môi trường số hóa, minh bạch, hiện đại hóa mọi quy trình vận hành kế toán – tài chính.

  • Hóa đơn điện tử, chứng từ điện tử giúp giảm chi phí in ấn, loại bỏ nguy cơ mất/hỏng chứng từ giấy.
  • Đơn giản hóa đối soát công nợ, tăng uy tín với đối tác khách hàng nhờ minh bạch hóa toàn bộ giao dịch.
  • Dễ dàng kết nối với các nền tảng quản lý tài chính – ngân hàng – bảo hiểm – vận tải…

“Hãy coi việc tuân thủ hóa đơn chứng từ điện tử không chỉ là để ‘né’ rủi ro, mà chính là lợi thế cạnh tranh rõ rệt trong thời đại chuyển đổi số hôm nay.”

Bước chuẩn bị và hành động của SME, hộ kinh doanh từ nay đến 1/6/2025

  • Chủ động nghiên cứu, lập danh sách cập nhật các quy định và thủ tục mới.
  • Kiểm tra, nâng cấp giải pháp phần mềm, thiết bị đáp ứng tiêu chuẩn hóa đơn điện tử, máy tính tiền (nếu thuộc diện bắt buộc).
  • Trao đổi, tham vấn ý kiến các chuyên gia, đơn vị kế toán thuế uy tín: Điều này không chỉ hỗ trợ thực hiện thủ tục đúng mà còn gợi mở nhiều giải pháp tiết kiệm thực tiễn.
  • Kịp thời kết hợp đào tạo, cập nhật quy trình nội bộ, tránh lúng túng khi Thông tư mới chính thức có hiệu lực.
  • Cài đặt, đăng ký tài khoản trên Cổng thông tin điện tử tổng cục thuế để sẵn sàng tiếp nhận thông báo từ cơ quan quản lý nhà nước.

Đồng hành trong thực tiễn – Nơi SME, hộ kinh doanh nhận thêm tư vấn, hỗ trợ cập nhật quy định mới

Bạn đang cần theo dõi sát các thông tư, văn bản hướng dẫn mới nhất? Muốn nhận tư vấn thực tế, những cảnh báo sớm từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm về kế toán, thuế và chuyển đổi số hóa đơn? Hãy chủ động kết nối với các đơn vị như Kế toán Thuế Online (KTO) để được cập nhật hướng dẫn, support nhanh chóng và tin cậy.

Bạn có thể theo dõi mọi thông tin mới nhất cũng như các tư vấn giá trị từ đội ngũ của KTO tại website Kế toán Thuế OnlineFacebook KTO. Đừng quên thường xuyên kiểm tra để không bỏ lỡ những tin tức quan trọng, tránh vi phạm không đáng có!

Lời nhắn gửi từ chuyên gia: Doanh nghiệp nhỏ vượt qua rào cản, kiến tạo giá trị lớn

Mỗi sự thay đổi pháp luật về hóa đơn chứng từ đều nhằm mục đích xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng và thuận lợi hơn cho mọi chủ thể – đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp vừa, nhỏ và hộ kinh doanh. Sự chủ động, tuân thủ kịp thời không những giúp các bạn tránh rủi ro pháp lý, tiết kiệm chi phí, mà còn thể hiện uy tín, tầm nhìn xa – yếu tố quan trọng để vươn tới thành công bền vững.

“Hãy luôn học hỏi, đồng hành cùng các chuyên gia, cập nhật từng chuyển biến mới – bởi mỗi đầu tư nhỏ hôm nay chính là nền móng vững chắc cho bước tiến ngày mai.”

Chúc các bạn doanh nghiệp vừa và nhỏ, hội kinh doanh cá thể sẽ nhanh chóng nắm vững các quy định mới, mạnh dạn chuyển đổi để thích ứng thời đại! Và đừng ngần ngại chia sẻ hoặc đặt câu hỏi với chúng tôi nếu cần tư vấn, hỗ trợ chi tiết hơn trên con đường tuân thủ và phát triển doanh nghiệp.

Nguồn tham khảo

  • Báo Điện tử Chính phủ
  • Nghị định 70/2025/NĐ-CP ngày 20/3/2025 của Chính phủ
  • Nghị định 123/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ
  • Các văn bản hướng dẫn Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế