Hành trình phát triển của mỗi doanh nghiệp luôn đi cùng những biến chuyển không ngừng của hệ thống chính sách và môi trường kinh doanh. Mỗi một đổi mới về pháp luật, thuế, tín dụng… đều có thể mở ra những cánh cửa mới cho sự tăng trưởng, nâng tầm doanh nghiệp. Đặc biệt với doanh nghiệp vừa, nhỏ và các hộ kinh doanh cá thể, việc cập nhật kịp thời các “làn gió mới” từ nghị quyết của Chính phủ không chỉ giúp giảm gánh nặng pháp lý mà còn tạo nên lợi thế cạnh tranh vững chắc. Nghị quyết 198/2025/QH15 chính là một trong số đó – một dấu ấn tạo lực đẩy lớn cho khu vực kinh tế tư nhân ở Lâm Đồng nói riêng và toàn quốc nói chung.
Nghị quyết 198/2025/QH15: Cơ chế, chính sách đặc biệt để phát triển kinh tế tư nhân
Một trong những điểm tựa quan trọng cho sự phát triển của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh cá thể, chính là các chính sách hỗ trợ mang tính hoạch định chiến lược, trực tiếp tác động đến môi trường kinh doanh, tín dụng, đất đai và các ưu đãi về thuế, phí. Nghị quyết 198/2025/QH15 ra đời trong bối cảnh mới, không chỉ tiếp nối mà còn mở rộng thêm nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ, tạo điều kiện phát triển cho các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam.
Nghị quyết 198 thể hiện rõ ràng sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với khu vực kinh tế tư nhân, coi đây là một động lực phát triển quan trọng của đất nước trong kỷ nguyên mới.
Điểm nhấn của Nghị quyết này là các giải pháp đột phá nhằm:
- Cải thiện môi trường kinh doanh: Tạo điều kiện thông thoáng, minh bạch trong hoạt động sản xuất kinh doanh, hỗ trợ tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất, thuê nhà đất công.
- Hỗ trợ tài chính, tín dụng: Ưu đãi cá biệt cho các khu vực kinh tế tư nhân, các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
- Khuyến khích chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo: Hỗ trợ chi phí đào tạo, chuyển đổi số, nâng cấp trình độ quản lý, ứng dụng khoa học công nghệ mới.
- Giảm áp lực thanh tra, kiểm tra: Hạn chế số lần thanh – kiểm tra hàng năm với doanh nghiệp, công khai minh bạch quy trình – kết quả kiểm tra.
Một vài thay đổi này cần được chú ý và phân tích kỹ để doanh nghiệp tận dụng tối đa cơ hội, đồng thời chủ động chuẩn bị cho những thách thức mới.
Những ưu đãi về thuế, phí, lệ phí tạo sức bật cho doanh nghiệp – hộ kinh doanh
1. Ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN)
- Doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo: Được miễn thuế TNDN trong 2 năm đầu, giảm 50% số thuế phải nộp trong 4 năm tiếp theo. Đây là động lực tài chính rất đáng kể cho các start-up công nghệ, công ty quản lý quỹ đầu tư đổi mới sáng tạo, tổ chức trung gian hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp.
- Chuyên gia, nhà khoa học làm việc tại doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo: Miễn thuế TNCN trong 2 năm, giảm 50% số thuế phải nộp trong 4 năm tiếp theo đối với thu nhập từ lương, tiền công.
- Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký lần đầu. Đây là ưu đãi mà doanh nghiệp mới thành lập cần chủ động khai thác.
2. Ưu đãi đối với hoạt động chuyển nhượng vốn
- Miễn thuế TNCN & TNDN đối với các khoản thu nhập từ chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp, quyền góp vốn, quyền mua cổ phần hoặc phần vốn góp vào doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Đây là bước đi mới giúp “giải phóng” sáng tạo, thu hút nguồn vốn đầu tư chất lượng cho khởi nghiệp, đồng thời giảm đáng kể rủi ro tài chính cho nhà đầu tư thiên thần hoặc các quỹ đầu tư tư nhân tại Việt Nam.
3. Thuế cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh: Đổi mới căn bản
- Từ năm 2026, các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế nữa, mà chuyển sang nộp thuế theo luật quản lý thuế. Điều này đồng nghĩa với việc:
- Chấm dứt việc thu và nộp lệ phí môn bài kể từ 1/1/2026.
- Cần cập nhật kỹ về cách kê khai, xác định doanh thu, chi phí và tính thuế chính xác theo luật mới.
Mẹo nhỏ: Nếu là hộ kinh doanh cá thể, bạn nên chủ động tìm hiểu sớm về chế độ kế toán, hóa đơn, sổ sách để “chuyển mình” sang việc kê khai thuế rõ ràng, minh bạch. Điều này vừa đảm bảo quyền lợi vừa tránh các rủi ro pháp lý về sau.
4. Chính sách hỗ trợ đào tạo, giảm chi phí cho doanh nghiệp vừa và nhỏ
- Chi phí đào tạo, đào tạo lại nhân lực của doanh nghiệp lớn hỗ trợ cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia chuỗi giá trị sẽ được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.
Các doanh nghiệp nên tranh thủ tham gia vào các chương trình đánh giá chuỗi và đào tạo nhân lực với doanh nghiệp quy mô lớn để giúp tiết kiệm chi phí, gia tăng năng lực cạnh tranh trên thị trường.
5. Miễn, giảm phí – lệ phí cho thủ tục hành chính
- Miễn hoàn toàn phí, lệ phí với các thủ tục cấp lại, cấp đổi giấy tờ khi doanh nghiệp phải thực hiện sắp xếp, tổ chức lại bộ máy theo quy định pháp luật, bắt đầu từ 1/1/2026.
Chính sách về thanh tra, kiểm tra: Giảm áp lực cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh
Không ít doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể than phiền về nỗi lo thanh tra, kiểm tra, gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Nghị quyết 198 đã thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Nhà nước trong minh bạch hóa, công khai và giảm tối đa áp lực này.
- Số lần thanh tra/kiểm tra không quá 1 lần/năm đối với mỗi doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm rõ ràng.
- Với cùng một nội dung quản lý nhà nước: Nếu đã thanh tra thì không kiểm tra nữa hoặc ngược lại trong cùng một năm.
- Kế hoạch, kết luận thanh tra, kiểm tra sẽ được công khai theo quy định pháp luật.
- Xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng, nhũng nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Việc ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số trong giám sát, ưu tiên kiểm tra từ xa dựa trên dữ liệu điện tử sẽ giảm tiếp xúc trực tiếp, giảm chi phí, thời gian cho doanh nghiệp – một cải tiến hiện đại rất đáng ghi nhận.
Hỗ trợ tài chính – tín dụng: “Đòn bẩy” mới cho doanh nghiệp tăng tốc
Bên cạnh các chính sách ưu đãi thuế, phí, chính sách tín dụng cũng có bước chuyển quan trọng giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận nguồn vốn hiệu quả, minh bạch và thuận tiện hơn.
- Hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho các khoản vay khi doanh nghiệp thực hiện các dự án xanh, dự án tuần hoàn, áp dụng khung tiêu chuẩn ESG (môi trường – xã hội – quản trị).
- Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa:
- Cho vay trực tiếp doanh nghiệp nhỏ và vừa với thủ tục đơn giản, ưu tiên các dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
- Tài trợ vốn ban đầu cho dự án khởi nghiệp sáng tạo, xây dựng vườn ươm khởi nghiệp.
- Đầu tư vào các quỹ đầu tư địa phương, quỹ đầu tư tư nhân, tăng cung vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.
- Nhận, quản lý nguồn vốn tài trợ, viện trợ, đóng góp từ tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.
Bí quyết nhỏ: Chủ động liên hệ các đơn vị quản lý Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, cập nhật thông báo tuyển chọn chương trình tín dụng ưu đãi, chuẩn bị hồ sơ minh bạch – bài bản sẽ giúp doanh nghiệp tăng cơ hội tiếp cận nguồn vốn giá rẻ.
Đổi mới về quản trị, pháp lý và chuyển đổi mô hình: Lưu ý dành cho doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể
Sự chuyển dịch lớn về chính sách thuế cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là một bước ngoặt quan trọng. Từ năm 2026, hình thức thuế khoán truyền thống sẽ chính thức bị xóa bỏ. Các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh buộc phải tuân thủ đầy đủ các quy định về:
- Kế toán, hóa đơn chứng từ
- Kê khai thuế chính xác theo doanh thu – chi phí thực tế
- Đáp ứng điều kiện chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp nếu đủ tiêu chí
Điều này vừa tạo cơ hội chính danh, mở rộng kinh doanh cho hộ – cá thể, đồng thời cũng đặt ra đòi hỏi về cập nhật kiến thức, chuyển đổi phương thức quản lý hoàn chỉnh hơn.
Nếu bạn đang là hộ kinh doanh truyền thống, thời điểm này nên:
- Tìm hiểu về chế độ kế toán, hóa đơn điện tử, lập sổ sách.
- Cân nhắc chuyển đổi sớm sang mô hình doanh nghiệp để tận dụng các ưu đãi thuế năm đầu – ba năm đầu (nhất là nếu hoạt động ổn định, doanh thu cao).
- Tham gia các chương trình đào tạo, hội thảo chuyên môn do địa phương, hội doanh nhân tổ chức.
Một vài câu hỏi – điểm nóng mà doanh nghiệp Lâm Đồng đã đặt ra với ngành thuế
- Chính sách thuế nào giúp thúc đẩy thực sự hệ sinh thái số cho doanh nghiệp địa phương?
- Các loại thuế chuyển nhượng bất động sản cần lưu ý gì theo quy định mới?
- Doanh nghiệp lĩnh vực đặc thù (ví dụ thuốc thú y) nên kê khai thuế, quản trị hàng hóa phức tạp ra sao?
- Thủ tục thuê đất công, đất chưa sử dụng cần chuẩn bị hồ sơ gì?
- Chính sách giảm thuế thu nhập cho doanh nghiệp nông nghiệp, chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp gặp thuận lợi và khó khăn nào?
Các vấn đề này luôn “nóng”, phản ánh đúng thực tiễn và yêu cầu của cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi mô hình quản trị, thay đổi chính sách từng bước hướng đến minh bạch, hiện đại hóa toàn diện hệ sinh thái kinh doanh.
Vai trò hợp tác – đồng hành giữa Hội doanh nhân, cơ quan thuế và các tổ chức tư vấn kế toán, tài chính
Thực tế cho thấy, khi chính sách mới đi vào cuộc sống, sự đồng hành giữa các tổ chức doanh nhân, ngành thuế, các đơn vị tư vấn kế toán – thuế sẽ giúp doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh tiết kiệm đáng kể thời gian, chi phí, hạn chế rủi ro pháp lý, đạt hiệu quả cao hơn khi tận dụng ưu đãi.
Ông Trần Phương, Phó Chi cục Thuế khu vực XIII đánh giá cao vai trò Hội Doanh nhân Trẻ Lâm Đồng trong hỗ trợ người nộp thuế, tư vấn – phổ biến chính sách kịp thời và giúp doanh nghiệp tăng tính tuân thủ, tập trung sản xuất kinh doanh thay vì loay hoay với thủ tục.
Truyền thống hợp tác này ngày càng phát huy hiệu quả tích cực, mở ra cơ hội phát triển chuyên nghiệp cho các dịch vụ tư vấn kế toán, thuế, kiểm toán, đặc biệt với hàng trăm nghìn hộ kinh doanh sẽ chuyển đổi mô hình và hàng loạt doanh nghiệp mới thành lập trong tương lai.
Làm gì để nắm bắt cơ hội từ “làn gió mới” của Nghị quyết 198?
- Chủ động cập nhật văn bản pháp lý, chính sách mới, tham gia hội thảo chuyên đề về thuế, kế toán, tín dụng mà các hội nghề nghiệp và cơ quan chức năng địa phương tổ chức.
- Rà soát lại mô hình kinh doanh và thủ tục giấy tờ; xem xét chuyển đổi lên doanh nghiệp nếu đã phát triển ổn định, hoặc chuẩn bị khởi nghiệp đổi mới sáng tạo để không bỏ lỡ các ưu đãi lớn về thuế, vốn, tín dụng.
- Đẩy mạnh ứng dụng hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán để đáp ứng quy định mới; đảm bảo minh bạch, chuyên nghiệp trong vận hành và kiểm soát tài chính.
- Liên hệ tư vấn chuyên nghiệp khi phát sinh vấn đề phức tạp liên quan đến thuế, kiểm toán, thành lập doanh nghiệp hoặc chuyển mô hình kinh doanh.
Tip ứng dụng nhanh: Với hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ, tranh thủ các chương trình đào tạo, hỗ trợ chuyển đổi số miễn phí hoặc ưu đãi từ UBND tỉnh, hội doanh nhân, các tổ chức tư vấn sẽ giúp bạn bắt nhịp chuyển đổi sớm, tận dụng đầy đủ ưu đãi và giảm thiểu rủi ro khi vào giai đoạn kiểm soát, thanh, kiểm tra theo quy trình điện tử.
Một lời gửi gắm từ chuyên gia
Giữa bối cảnh chuyển đổi mạnh mẽ, mỗi doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể đều có cơ hội làm nên dấu ấn riêng, vươn mình trên “sân chơi” lớn nếu chủ động tiếp cận chính sách, linh hoạt thích nghi và luôn giữ lửa khát vọng phát triển bền vững. Mỗi lợi thế từ Nghị quyết 198 – dù là miễn giảm thuế, ưu đãi tín dụng, giảm áp lực kiểm tra hay thúc đẩy đổi mới sáng tạo – đều là “bàn đạp” vững chắc cho những bước nhảy vọt tiếp theo.
Những cải cách của Nhà nước không chỉ là thách thức mà còn là nguồn động lực lớn để cộng đồng doanh nghiệp đồng lòng làm mới mình, chuyển đổi quản trị, chuyên nghiệp hóa hoạt động và đóng góp xứng đáng vào sự phát triển chung của đất nước.
Nếu có băn khoăn về lộ trình thực hiện, quy trình chuyển đổi mô hình, thủ tục thuế mới hay câu hỏi chuyên sâu về kế toán, tài chính, đừng ngại tìm đến các nguồn uy tín để tham khảo, lắng nghe lời khuyên phù hợp cho doanh nghiệp mình.
Bạn cũng đừng quên cập nhật những thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ Kế toán Thuế Online (KTO) tại website KTO cũng như trên Facebook KTO. Việc tiếp cận nguồn tri thức đúng lúc sẽ giúp doanh nghiệp bạn luôn dẫn đầu trong mọi cơ hội chuyển mình. Chúc bạn và doanh nghiệp vững vàng, từng bước bứt phá trên chặng đường phát triển mới!
Nguồn tham khảo
- Nghị quyết số 198/2025/QH15 – Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam
- Báo Lâm Đồng điện tử
- Thông báo chính sách thuế, phí, tín dụng 2025 – Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế